تخته گاز تا پایان زمستان

عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

موضوع انرژی چند سالی است که در سطح آذربایجان شرقی همانند سایر استانهای صنعتی دیگر به دغدغه بزرگ فعالان اقتصادی تبدیل شده است؛ در تابستان ها کمبود برق و در آغاز فصل سرد نیز کمبود گاز، بقای صنایع استان را به شدت تهدید می کند؛ آن هم در حالی که ایران یکی از بزرگ ترین منابع گازی در جهان به شمار می آید.
زمستان سختی که قرار بود در سال ۱۴۰۱ گریبان اروپایی‌ها را بگیرد، چند هفته مردم داخل کشور را درگیر کرد و کار به سهمیه‌ بندی تا قطعی گاز و حتی برق رسید به طوری که ناتوانی دولت در تامین گرمایش هم باعث شد تا همان نسخه‌ های همیشگی تعطیلی چند روزه برای حل بحران از سوی مسئولان تجویز شود که البته واحدهای صنعتی در تیررس قرار گرفتند و آذربایجان شرقی هم از این بحران در اَمان نماند.
در حقیقت، واحدهای تولیدی آذربایجان‌ شرقی به عنوان یکی از استانهای صنعتی که نقش مهمی در اشتغال و اقتصاد بدون نفت ایفا می‌ کنند در ماه‌ های سرد سال معمولاً با چالش کمبود گاز و در ماه‌ های گرم سال نیز با چالش قطعی برق مواجه می‌ شوند که باید فکری برای آن در زمستان ۱۴۰۲ کرد و خطر توقف چرخ های اقتصادی صنایع بزرگ منطقه را جدی گرفت زیرا اگر گاز نباشد کار هم تعطیل خواهد شد…

◾️گاز اول

قطعی برق و گاز چند سالی است که مهمان دائمی تابستان و زمستان های صنایع آذربایجان شرقی شده است، اگرچه حدود یک دهه قبل و در جریان تصویب قانون بهبود محیط کسب‌ و کار، ماده ۲۵ این قانون برای حل اینگونه معضل صنایع و با هدف متوقف کردن قطع برق، گاز و مخابرات صنایع و یا دستکم جبران خسارات صنایع در صورت قطع این خدمات، به تصویب رسیده اما معلوم نیست چرا این ماده قانونی تاکنون اجرا نشده است!
رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تبریز با تاکید بر اهمیت بهینه‌ سازی مصرف گاز هم در بخش خانگی و هم صنایع گفت: صنایع آذربایجان شرقی در فصول گرم با چالش کمبود برق و در فصول سرد با چالش کمبود گاز مواجه هستند که باید فکری برای این مشکلات اتخاذ گردد.
یونس اکبرپور پایدار افزود: نگرانی اصلی ما این است که قطع گاز صنایع نیز به مرور زمان، همانند برق به یک روال عادی تبدیل شود در حالی که در کشورهای دیگر، اولویت تامین گاز در زمستان به صنایع اختصاص می‌یابد و متاسفانه در ایران، اولین اقدامی که در این زمینه صورت می‌گیرد، قطع یا محدود کردن برق صنایع است.
وی اضافه کرد: باید تمهیداتی اندیشیده شود که صنایع بدون هیچگونه نگرانی به فعالیت خود ادامه دهند و قطعاً در صورت تداوم شرایط فعلی، شاهد کاهش واحدهای تولیدی در استان خواهیم بود لذا شرکت گاز در پایان هر سال اقدام به افزایش قیمت گاز مصرفی می‌ کند و هزینه و ضرر این رفتار را صنایع می پردازند.

◾️گاز دوم

برخی واحدهای پرمصرف‌ آذربایجان شرقی که اغلب در کلانشهر تبریز مستقر هستند با اضافه مصرفی خود به ناترازی گاز در فصل سرد سال دامن می‌زنند و در این شرایط، متولیان امر مجبور به قطعی یا اعمال محدودیت گازی صنایع استان می‌شوند که ضرر چندمیلیارد دلاری برای کشور دارد که با توجه به این موضوعات، پرمصرف‌ها باید هزینه آزاد و واقعی گاز را بپردازند و تعرفه‌ گذاری پلکانی پرمصرف‌ ها با جدیت کامل اجرا گردد.
مدیرعامل شرکت گاز آذربایجان‌شرقی بر لزوم فرهنگسازی و مصرف بهینه گاز تاکید کرده و از انجام اقداماتی در راستای کاهش میزان مصرف برق خانگی در استان خبر داد و گفت: این شرکت با صرف هزینه ۳۰ میلیارد تومانی اقدام به بهسازی و تنظیم موتورخانه‌های منازل کرده تا با این اقدام شاهد کاهش ۲۰ الی ۳۰ درصدی مصرف گاز باشیم.
نادر کمالی با اشاره به اینکه نزدیک به ۷۰ درصد مصرف گاز استان در زمان اوج مربوط به بخش خانگی است افزود: تنها راه مدیریت پیک بار مصرف گاز در زمستان، همراهی و مصرف درست در بخش خانگی و صنایع است زیرا در حال حاضر ۱۶ میلیون مترمکعب کمبود روزانه گاز در سطح استان داریم که باید راهکاری برای افزایش میزان ذخیره گاز مصرفی اندیشیده شود تا در دوران اوج مصرف گاز با مشکل مواجه نشویم.
وی از ساخت بخاری‌ های هرموتیک با رده مصرف انرژی A و B بین خانواده های تحت پوشش کمیته امداد در روستای اسب‌ فروشان شهرستان سراب به‌ صورت آزمایشی خبر داد و تاکید کرد: با نصب این نوع بخاری‌ های مدرن مصرف انرژی بین ۶۰ الی ۷۰ درصد کاهش خواهد یافت تا شاید راهی برای کنترل مصرف گاز و جلوگیری از محدودیت های گازی برای واحدهای صنعتی محسوب گردد.

◾️گاز آخر

قطعی انرژی صنایع استانهای صنعتی ظاهراً تبدیل به یک رویه در بین مسئولان شده است؛ اتفاقی که فعالان بخش خصوصی آذربایجان شرقی معتقدند هیچ انسان عاقلی آن را انجام نمی دهد زیرا به اعتقاد آنها، نباید در زمان بحران انرژی، ابتدا سراغ واحدهای مولد رفت که اتفاقاً همان ها بسترساز توسعه استان و کشور هستند.
انرژی را بی شک می توان یکی از مهم ترین بسترها و زیرساخت های توسعه در هر کشوری دانست، به شکلی که تصور پیشرفت و توسعه بدون دارا بودن سطح مقبولی از انرژی به شوخی شبیه است، ناترازی های متوالی چند سال اخیر در انرژی برق و گاز در کشور متعاقباً فضای اقتصادی و صنعتی آذربایجان شرقی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده و تولید را بیش از پیش با مانع های اساسی روبه رو ساخته است در حالی که رهبر انقلاب به صورت مداوم لزوم حمایت از تولید را در دستور کار خود قرار داده و همواره به مسئولان امر، حمایت از صنعت و تولید را گوشزد می کند!
گویا به رغم توصیه های رهبری از طریق قطعی یا اعمال محدودیت گازی برای رونق تولید مانع تراشی می شود گرچه کارشناسان امر در حوزه انرژی، اتلاف انرژی در مصرف را نیز یکی از دلایل ناترازی و کمبود انرژی می دانند اما این موضوع را نیز به نبود برنامه ریزی صحیح برای اصلاح الگوی مصرف توسط مردم احاله می دهند.
بدین ترتیب، باید با برنامه ریزی درست و البته با در نظر گرفتن فاکتورهای متفاوت مانند توان پرداختی مردم، اقدام به اصلاح الگوی مصرف کرد، ضمن این که عقب ماندگی فناوری سیستم ها و دستگاه های در حال کار در صنایع آذربایجان شرقی، خود سهم بسزایی در اتلاف انرژی ایفا می کند و این را نباید تنها به گردن مردم انداخت بلکه می بایستی از چند سال قبل در خصوص به روز رسانی ماشین آلات واحدهای صنعتی، این روزها در نظر گرفته می شد!