آذربایجان کلکسیون گنجینه های گردشگری است

یک استاد دانشگاه با بیان اینکه گردشگری به عنوان یک صنعت و خدمات، ویژگی‌هایی دارد که هیچ یک از صنایع ندارند و بسیاری از کشورها از آن به عنوان گذرنامه توسعه یاد می‌کنند معتقد است: جایگزین ناپذیری سفر، صادرات نامرئی، نرخ تولید شغل، صنعت صلح، بزرگترین صنعت دنیا و صنعت حامی فقرا از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد اقتصاد گردشگری است.

“رحیم حیدری” با بیان اینکه تهران به تنهایی یک چهارم درآمد گردشگری کشور را در دست داشته و مشهد در رتبه بعدی است افزود: متاسفانه گردشگری در کشور ما نه تنها نتوانسته به رفع نابرابری ناحیه‌ ای کمک کند بلکه به آن دامن زده که این امر ناشی از الگوی سفر است.

وی ادامه داد: ویژگی‌هایی همچون هنر، معماری، صنایع دستی، ادبیات و موسیقی از جمله ویژگی‌ های مشترک سازنده مقصد تبریز و سایر مقاصد همسان مانند اصفهان و شیراز است که حتی تبریز یک سر و گردن غنی‌ تر است اما در دو بحث زیرساخت‌ ها و میزبانی، شخصیت مقصد اصفهان و شیراز برتر از تبریز است.

این استاد دانشگاه در خصوص دلیل پایین بودن رتبه تبریز به عنوان اولویت گردشگران خارجی اضافه کرد: تبریز، مرکزیت نسبی ندارد و مواردی همچون اثرات منفی فصلی بودن، بازار اقتصادی سنتی و میزبانی با فقدان آموزش عمومی نیز از جمله چالش‌ های مقصد گردشگری تبریز است.

حیدری، موقعیت ممتاز در بازار خارجی، موقعیت ممتاز بین‌ المللی در صنایع دستی، بازاریابی دیجیتال و تاسیس نهادهای تخصصی و علمی و بین المللی را از جمله فرصت‌ های توسعه و بازاریابی منحصر به فرد گردشگری تبریز عنوان کرد و یادآور شد: با چند ساعت رانندگی از تبریز می‌توان به چند کشور مطرح منطقه سفر کرد لذا اگر شهروندان کشورهای همجوار نسبت به آذربایجان شرقی، شناخت بهتری داشته و از زمینه‌ های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مشترک آگاه شوند سفر به شمالغرب ایران برایشان جذاب خواهد بود.

یک استاد دانشگاه با بیان اینکه طبیعت‌ گردی در بحث گردشگری داخل کشور مغفول مانده است گفت: طبیعت‌ گردی، شکلی از گردشگری با هدف لذت بردن از نواحی طبیعی و بِکر بر مبنای منابع طبیعت پایه شامل منابع زنده و غیرزنده است که به سه نوع ژئوتوریسم مبتنی بر ویژگی‌ های زمین شناسی، اکوتوریسم مبتنی بر حفظ ویژگی‌ های اجتماعی و اقتصادی و گردشگری حیات وحش تقسیم می‌شود.

“داوود مختاری” افزود: اهمیت موضوع طبیعت‌ گردی به قدری زیاد است که سازمان ملل و یونسکو اقدام به شناسایی ذخیره گاه‌ های طبیعی و ژئوپارک‌ ها در صنعت گردشگری دنیا کرده و آذربایجان شرقی نیز با دارا بودن ژئوپارک های ارس حرف‌ هایی برای گفتن دارد.

وی با بیان اینکه اکنون تعداد ۱۹۵ ژئوپارک در سطح جهان و سه مورد در ایران وجود دارد ادامه داد: در ژئوپارک منطقه آزاد ارس قطعاً صدها مورد ناشناخته دیگر داریم که باید یافت شوند زیرا تنوع زیست شناختی، زمین شناختی و فرهنگی سه زیرساخت اصلی طبیعت‌گردی هستند که ارس، آنها را داراست.

این استاد دانشگاه با اشاره به ویژگی‌ های شهر تبریز در عرصه ژئوتوریسم شهری تاکید کرد: مناطقی همچون میدان تاریخی ساعت، اولین منبع آب و قنات‌ های دانشگاه تبریز از جمله ژئوتوریسم های شهری تبریز هستند که متاسفانه از آنها غافل هستیم و باید در کنار جاذبه های طبیعی آذربایجان شرقی قرار گیرند که هر یک، کلکسیونی از گنجینه های آذربایجان محسوب می گردند.

به گفته مختاری، شناسایی ژئوسایت‌ های جدید، معرفی مسیرهای ژئوتوریستی و درگیر کردن جوامع محلی با قابلیت های تاریخی و گردشگری از جمله مولفه‌ های طرح‌ های توسعه طبیعت‌ گردی استانهای بکری همچون آذربایجان شرقی به شمار می آیند.

یک کارشناس حوزه اقتصاد گردشگری نیز با اشاره به اینکه جزو ۱۰ کشور اول جهان از نظر جاذبه های گردشگری و ۵ کشور اول جهان از نظر جاذبه‌های طبیعی هستیم گفت: اما متاسفانه در زمینه جذب توریست همواره در میانه‌ ها یا پایین جدول قرار گرفته‌ ایم.

“ابوالفضل قنبری” افزود: برای توسعه باید چرخش و گردش آزاد اطلاعات داشته و تصمیم‌ گیرها نوع نگرش خود را در بسیاری از مسائل تغییر دهند، باید تعامل خود را با کشورهای همجوار افزایش داده و با تجهیز زیرساخت‌ها به عنوان یکی از فاکتورهای اصلی توسعه گردشگری، شرایط را مساعدتر کنیم.

وی با بیان این‌که آذربایجان‌شرقی از نظر کمی و کیفی در زمینه زیرساخت‌ها و توزیع متقارن با مشکل مواجه است اظهار کرد: رابطه معنی‌ داری بین زیرساخت‌ های گردشگری و توسعه یافتگی شهرها وجود دارد به طوری که مهمان پذیرهای فعال تبریز ۳۰ باب با ۱۵۱۸ تخت، ۴۵ هتل و هتل آپارتمان با ۵۰۲۱ تخت است در حالی که حدود ۹۰۰ هتل با ۵۶ هزار و ۵۰۰ اتاق در استانبول وجود دارد لذا جایی برای پذیرش آنها نداریم.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: فرودگاه استانبول سالانه به بیش از ۶۴ میلیون مسافر خدمات‌ رسانی کرده و پر رفت و آمدترین فرودگاه اروپا و هفتمین فرودگاه جهان است حال آنکه وضعیت فرودگاه تبریز در تردد پروازهای خارجی حرفی برای گفتن ندارد.

بدین ترتیب، تنها به این نکته می توان دلخوش بود که تنوع حضور گردشگران خارجی در آذربایجان شرقی آنهم با توجه به نزدیکی به کشورهای اروپایی، قفقاز و آسیای میانه و نیز برخورداری از آثار گران سنگ تاریخی و تمدنی سفر به این منطقه را برای جهانگردان لذت بخش کرده است وگرنه تاکنون نه تنها به گردشگران خارجی بلکه برای گردشگران داخلی نیز به خوبی شناسانده نشده است!