ضرورت توجه به نظرات کارشناسی بخش خصوصی کشور درباره تعیین تعطیلات آخر هفته از نگاه "عصرآزادی"
پنجشنبه تعطیل جمعه تعطیل اقتصاد تعطیل
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده
فعالان بخش خصوصی سالهاست برای تعطیل شدن روز شنبه به جای پنجشنبه هشدارهای لازم را نسبت به فرصت سوزی در حوزه تجارت می دهند اما ناگهان کمیسیون اجتماعی مجلس یازدهم تصمیم گرفت روزهای پنجشنبه و جمعه به عنوان تعطیلات آخر هفته و روزهای شنبه تا چهارشنبه نیز روزهای کاری تعیین شود که حالا باید منتظر بررسی نهایی این قانون غیرکارشناسی در صحن علنی مجلس باشیم.
از قرار معلوم، در سطح جهان فقط کشور جیبوتی پنجشنبه ها را تعطیل کرده که از نظر جهانی، در تمام دنیا یک قانون نانوشته وجود دارد که بخشی از آن، قوانین مالی است که باید به آن احترام گذاشت، زیرا ما نیز در گیر و دار معادلات و معاملات مالی قرار داشته و فعالان اقتصادی زیادی داریم و اگر مقاومت کنیم از دهکده اخراج می‌شویم، به همین خاطر هر چقدر به زبان مشترک برسیم، برای خودمان بهتر است.
کارشناسان می گویند باید خطرات تعیین اقتصاد جهانی را در نظر گرفت تا روز به روز بیشتر حذف نشویم که یکی از این قوانین، هماهنگی ساعات کاری و اداری است که بر فعالیت صنایع تولیدی و واحدهای صنعتی هم سایه افکنده و می تواند ما را در سال ملقب به جهش تولید ۱۴۰۳ به لبه پرتگاه سوق دهد که باز هم مردم متضرر خواهند شد…
چه بود؟
استارت این طرح نامیمون از کمیسیون اجتماعی مجلس دهم شورای اسلامی در آبان ۱۳۹۸ آب خورد که اجرای طرح تعطیلی پنجشنبهها و کاهش ساعت کاری در سراسر کشور را تصویب کرده بود اما بررسی آن به عمر مجلس دهم نرسید، در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه روز یکشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ در جریان رسیدگی به کلیات لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری با کلیات این لایحه موافقت کردند، اما درباره روز دوم تعطیلی تصمیمی گرفته نشد.
در این میان بخش خصوصی هم بارها بر لزوم تعطیل شدن شنبه به جای پنجشنبه تاکید کرده بود؛ چراکه به گفته آنها اگر تعطیلی دو روز پایانی هفته شامل پنجشنبه و جمعه باشد، با احتساب تعطیلی شنبه و یکشنبه در اکثر نقاط دنیا، وقفه‌ای چهار روزه در ارتباطات کشور ایجاد می‌شود که زیان اقتصادی ناشی از آن می‌تواند چشمگیر باشد.
در اصل، نگرانی اصلی فعالان بخش خصوصی در این مورد است به نحوی که بسیاری از کشورهای اسلامی و حوزه خلیج فارس، برای کاهش این زیان، در تصمیمی یکپارچه، تعطیلات پایان هفته خود را از پنجشنبه و جمعه، به روزهای جمعه و شنبه تغییر دادند.
عدم امکان برقراری ارتباطات بانکی، گمرکی و سایر ارتباطات تجاری برای چهار روز به معنی ایجاد یک اصطکاک بزرگ در بازار و اساساً مانع رشد بازرگانی است که در مجموع، روزهای کاری متفاوت، سبب عدم هماهنگی بین شرکای تجاری و عدم تطبیق در پیگیری کارهای اداری شده و هزینه‌ها را برای کشوری مانند کشور ما که سهم اندکی در تجارت جهانی دارد، بالا می‌برد.
با توجه به اینکه به واسطه تحریم ها، تبادلات تجاری، نقل و انتقال پول و مراودات بین کشوری به نسبت قبل بسیار سخت تر شده و هزینه‌های ناخواسته‌ای را به فعالان اقتصادی تحمیل کرده است بنابراین لحاظ این مسئله در تعیین روز دوم تعطیل رسمی کشور بسیار حائز اهمیت می‌شود و با انتقال تعطیلی پنجشنبه به شنبه، وقفه تجاری بین طرفین تجاری به سه روز تقلیل یافته و حداقل تأثیر آن، کاسته شدن از آثار اقتصادی نامطلوب عدم تطابق روزهای کاری در کشور با شرکای تجاری عمده، شامل چین، عراق، ترکیه، امارات، هند و غیره است.
چه شد؟
کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی که پیش از این نیز در موارد متعدد به تنظیم مصوبات غیرکارشناسی و ناشیانه پرداخته و شالوده اجتماعی کشور را بر هم زده است در هفته اخیر، افزایش تعطیلات رسمی هفتگی به ۲ روز و کاهش ۴ ساعته کار کارکنان را تصویب و روز پنجشنبه را به تعطیلات هفته اضافه کرده است.
این مصوبه در راستای لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری و کاهش ساعات کاری هفته از ۴۴ به ۴۰ ساعت است، به این معنی که در ماهانه ۱۶ ساعت از ساعات کاری موظفی کارکنان دولت کاسته می‌شود، آغاز و پایان ساعت کاری نیز با تصمیم دولت و متناسب با فصول سال تغییر می‌کند و گویا قرار است از ساعت ۶ الی ۱۳ باشد.
این مصوبه هنوز به صحن علی مجلس شورای اسلامی نرفته و به تصویب نهایی نرسیده است، اما با این حال فعالان بخش خصوصی استانهای صنعتی همچون آذربایجان شرقی معتقدند که با تعطیلی روز پنجشنبه، فاصله اقتصاد ایران با اقتصاد جهانی به ۴ روز افزایش می یابد که به ضرر اقتصاد مردمی است.
فعالان اقتصادی استانهای صنعت محور می گویند با افزایش تعطیلی‌ها در طول هفته مخالفت هستیم اما اگر الزامی به تعطیلی یک روز دیگر هفته به غیر از جمعه وجود دارد به جای پنجشنبه، روز شنبه بهترین روز هفته برای تعطیلی دوم محسوب می گردد.
به اعتقاد آنها، تصمیم کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در خصوص تعطیلی پنجشنبهها با نامگذاری امسال از سوی رهبر انقلاب مبنی بر “جهش تولید با مشارکت مردم” در تضاد بوده و در ارتباطات تجاری استانهای تولیدمحور و صنعتی ایران با کشورهای جهان مشکل ایجاد می کند.
فعالان اقتصادی مدت هاست فریاد می زنند روزهای تعطیل هفته در کشورهای جهان، روزهای شنبه و یکشنبه است و با تعطیلی روز جمعه در ایران، فاصله اقتصاد کشورمان با اقتصاد دنیا سه روز می‌شود اما با اضافه شدن تعطیلی روز پنجشنبه، این فاصله به چهار روز افزایش می یابد و واویلا می شود!
چگونه خواهد شد؟
شنیده ها حاکی از آن دارد که برخی از نمایندگان، مخالف تعطیلی روزهای شنبه هستند و دلیل آن را مبحث تاریخی یهودیان می دانند که تعجب آور است؛ قضیه از این قرار است که قرآن کریم از اصحاب «سبت» نام برده است که همان قوم یهود است که در روز شنبه از دستور الهى تجاوز مى کردند و خداى تعالى لعنت‌شان کرد و در معنی این آیه آمده است که “و محققاً دانسته‌اید جماعتى از شما را که عصیان ورزیده حرمت شنبه را نگه نداشتند و گفتیم بوزینه شوید و راندگانى دور از قرب حق…!
با این حال در داخل مجلس هم اختلاف نظرهایی در مورد انتخاب روز پنجشنبه یا شنبه به عنوان تعطیلات آخر هفته در کمیسیون اجتماعی وجود دارد به طوری که منتقدان، مسائل شرعی و دینی را مانع می دانند و معتقدند مناسک دینی، سبک زندگی و فرهنگ اسلامی ایران اقتضا می‌کند روزهای پنج شنبه و جمعه تعطیل باشد اما گروه مقابل که روشنفکرتر هستند معتقدند هیچ منع شرعی برای تعطیل شدن روز شنبه وجود ندارد و این موضوع به ارتباطات تجاری بین‌المللی هم کمک می‌کند و در نهایت هم انتخاب کمیسیون اجتماعی روز پنجشنبه بوده است.
بدین ترتیب می توان گفت مصوبه کمیسیون تخصصی به عنوان گزارش از جزئیات لایحه به صحن علنی ارجاع می‌شود؛ گزارشی که می‌تواند با پیشنهادهای نمایندگان در روز بررسی دستخوش تغییراتی شود و در صورت تصویب جزئیات در صحن علنی نیز مصوبه مجلس برای تبدیل به قانون، نیازمند تأیید شورای نگهبان است؛ بنابراین تا تبدیل این طرح نامعقول، غیرکارشناسی و کورکورانه به قانون و ابلاغ آن برای اجرا، راهی طولانی در پیش است اما برای نمایندگان در خواب خُفته، نمی توان نسخه ای تجویز کرد.
