عصرآزادی آنلاین/ محمدرضا نوذریان
نامگذاری 17 شوال به عنوان «روز فرهنگ پهلواني و ورزش زورخانه‌اي»، فرصتی برای اندیشیدن چندباره درخصوص ابعاد موضوع و تلاش بیشتر برای زنده کردن منش رادی در جامعه ماست. آثار فاخری چون شاهنامه فردوسی، می‌نمایانند پیشینیان ما در روزگار باستان، به جوانمردی بسیار ارج می‌نهادند زیرا آنان به پهلوانی و توانمندی جسمی، احساس نیاز می‌کردند تا خود را برای یاری اهورا مزدا در چالش با اهریمن، تنومند و پرتوان سازند. در این راستا كارنامه پهلوانانی مانند فريدون را می‌توان به عنوان اقدامی حاوي روحيه جوانمردي، مردمداري و پهلواني گواه آورد كه برای رهایی مردم از دست ضحاك مار به دوش، به نبرد با او برخاست و به تباه‌كاري اهريمني وی پايان داد.
اهمیت ورزش نیز از دیرباز در ایران، مورد توجه بوده و از برخي آثار ادبي، بر مي‌آيد نیاکان ما به ضرورت دفاع نظامي، توجه داشتند و با هدف آماده نگه‌داشتن خويش براي مقابله با دشمنان، به ورزش‌هایی كه در فنون جنگی، ریشه داشتند می‌پرداختند. مثلاً فردوسی که بخشی از شاهنامه را به مقوله پهلوانی اختصاص داده، در شرح حال افرادي مانند «رستم»، «سهراب»، «آرش كمان‌گير» و… ورزش‌هاي متداول آن زمان مثل«كشتي»، «تيراندازي»، «سواركاري» و… را نیز شناسانده و با سرودن ابیاتی نظیر «ز نيرو بود مرد را راستي / ز سستي دروغ آید و كاستي»، اهمیت ورزش را يادآوری کرده است.
ورزش (چه نوع زورخانه‌ای و چه انواع دیگر آن) نتایجی چون تنومندی و قدرت را برای افراد به ارمغان می‌آورد. آیه 69 سوره اعراف بیان فرموده، وقتی هود(ع) خواست يكي از نعمت‌هاي خداوند بر قوم را برشمارد خطاب به آنان گفت: «… وَزادَكُمْ فِي الْخَلقِ بَصْطَةً…؛ و به جسم شما فزوني داد» و یا آیه 60 سوره انفال به ضرورت تقویت بنیه رزمی اشاره و فرموده است: «وَاَعِدّوُا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ …، در برابر آن‌ها (دشمنان) آن چه توانايي داريد از نيرو آماده سازيد». بر این اساس، توانایی در انسان که به موجب تعالیم قرآنی از جمله تأکید آیه سوم سوره کهف «…لا قوّه الّا بالله» مطلق آن، ازآن خداوند است از نعمت‌های الهی به شمار می‌رود.
با نگاهی به آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای که از گذشته‌های دور در ایران رواج داشته و در عنوان تعلق گرفته به 17 شوال هم مورد امعان نظر بوده، در می‌یابیم آداب و سنن ورزش پهلوانی یا باستانی از منش دلاوران افسانه‌ای تاریخ قبل از اسلام ایران و نیز الگوبرداری از آموزه‌های اسلامی، نظیر سیره اسدا… الغالب، علی(ع) و رفتاری که آن حضرت پس از غلبه پرافتخار و تاریخ‌ساز به عمر بن عبدود بروز دادند طراحی و تعیین شده‌اند تا جوانمردی را با استفاده از ابزارهایی چون شعر، در ورزش‌کاران و عموم مخاطبان، بر‌انگیزد.
با این اوصاف، امروز همه آنانی که به تعالی جامعه و سلامت آینده فرزندان‌شان می‌اندیشند باید برای زنده کردن جوانمردی به عنوان رکنی اثرگذار در کاستن از معضلات اخلاقی، خشونت‌های اجتماعی و… همت ورزند.
