Tebriz’de Cumhuriyet Bayramı: Diplomatik Kutlamalar, Kültürel İlişkilerde Sessizlik
Tebriz / Forough-e Azadi / Seyed Vahid Peyman:
Türkiye Cumhuriyeti’nin 102. kuruluş yıldönümü Tebriz’de, devlet yetkilileri ve diğer davetlilerin katılımıyla kutlandı.
29 Ekim Çarşamba günü, Mustafa Kemal Paşa Atatürk’ün önderliğinde Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanının yıldönümünde, Türkiye Cumhuriyeti Tebriz Başkonsolosu Mete Zaimoğlu davetiyle Lale Park Otel’de düzenlenen resepsiyona, Doğu Azerbaycan Eyaleti’nin devlet yetkilileri, Ardabil, Doğu Azerbaycan ve Zencan illerinin iş insanları, sanayicileri, basın mensupları, akademisyenler ve diğer konuklar katıldı.
Tebriz Başkonsolosu Mete Zaimoğlu konuşmasında, Türkiye Cumhuriyeti’nin yıldönümünü kutlayarak Türkiye-İran arasındaki derin siyasi ve ekonomik ilişkilerden duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve Tebriz’i iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlenmesinde önemli bir şehir olarak niteledi. Ayrıca İran ve Türkiye arasındaki yıllık ticaret hacminin 30 milyar dolara ulaşması gerektiğini vurguladı.
Doğu Azerbaycan Eyaleti Siyasi ve Güvenlik İşlerinden Sorumlu Vali Yardımcısı Morteza Muhammedzade ise konuşmasında Türkiye Cumhuriyeti’nin yıldönümünü kutlayarak İran-Türkiye ilişkilerinin gelişmekte olduğunu belirtti. İki ülke arasındaki diplomatik tarihe değinerek, 400 yıldır büyük bir savaş yaşanmamış olmasını eşsiz bir durum olarak nitelendirdi.
Muhammedzade, Tebriz’in Türkiye ile diplomatik ilişkilerde eşsiz bir role sahip olduğunu vurgulayarak, Türkiye Başkonsolosu’ndan görev süresi boyunca iki ülke arasındaki siyasi, ekonomik ve özellikle kültürel ilişkilerin geliştirilmesi için çaba göstermesini istedi.
Bu çağrı, Türkiye tarafından 2025 yılının “Türkiye-İran Kültür Yılı” ilan edilmesine rağmen, yılın son aylarına yaklaşılmış olmasına karşın Doğu Azerbaycan’da henüz hiçbir Türk kültürel etkinliğinin düzenlenmemesi dikkat çekerken geldi. Gözlemcilere göre, Tebriz’de Türkiye’nin kültürel faaliyetlerinin gerçekleştirilmesine yönelik örtülü engellemeler bu durumun başlıca nedenidir.
Diğer yandan, “Mirza Muhib-i Ali Han Nazemülmülk Merendi Yekanlu’yu Anma Sempozyumu”nun Cumhuriyet Bayramı ile aynı tarihe denk gelmesi, Doğu Azerbaycan Vali Yardımcısı’nın İran-Türkiye diplomatik ilişkilerinin güçlendirilmesi yönündeki açıklamalarıyla çelişkili görülmektedir. Uzmanlara göre, bu tür etkinliklerin bazı düzenleyicileri ne yazık ki zaman zaman kasıtlı davranışlarda bulunmakta, bu da bölge büyüklerinin anısına saygı göstermek yerine, komşu ülkeler arasındaki dostane ilişkilere zarar verebilmektedir.
Hatırlatmak gerekir ki, 29 Ekim 1923’te Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kararıyla yönetim biçimini monarşiden cumhuriyete dönüştürmüş ve ülkenin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. Türkiye, cumhuriyetin ilanından 102 yıl sonra bölgenin en gelişmiş ve etkili ülkelerinden biri haline gelmiştir. 2025 yılının ilk dokuz ayında Türkiye’nin ihracatının 143 milyar doları aşması, ülke için tarihi bir rekor olarak değerlendirilmektedir.
