“عصرآزادی” از مشکلات قطعه سازان داخل کشور به بهانه برگزاری نمایشگاه قطعات یدکی تبریز گزارش می دهد؛

? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

فعالان حوزه قطعه سازی کشور می گویند خودروسازان داخلی در خط مقدم تولید خودرو هستند اما قطعه سازان در پشت‌ صحنه همچنان مظلوم واقع شده اند!
بیست و ششمین نمایشگاه تخصصی قطعات یدکی خودروی ۲۰۲۲ تبریز با هدف نمایش توانمندی شرکت‌های داخلی در زمینه تولید انواع قطعات خودرو در محل دائمی نمایشگاه‌‎های بین‌المللی تبریز به کار خود پایان داد و فرصت مناسبی فراهم گردید تا بار دیگر مشکلات این بخش مورد واکاوی قرار گیرد.
جدیدترین نوآوری‌های صنعت قطعات خودرو با ظرفیت صادرات به همراه تجهیزات تعمیرگاهی و دیاگ، لنت ترمز، انواع فیلتر، انواع روغن موتور و گیربکس، بلبرینگ، قطعات جلوبندی، قطعات فلزی، بدنه خودرو، سیستم تعلیق خودرو، فورج، انواع تسمه، اگزوز، دیسک صفحه و کالچ در مدت ۴ روز فعالیت این نمایشگاه به نمایش گذاشته شد.
خبرنگار “عصرآزادی” در گفتگوی خود با تعدادی از فعالان حوزه قطعات یدکی داخل کشور به این نتیجه رسید که تاخیر در اجرای تعهدات و عدم پرداخت به موقع مطالبات شرکت‌های قطعه سازی سبب بی انگیزگی تولیدکنندگان و کمبود نقدینگی و سودهای ناچیز در این بخش شده است.
▪️تقویت صنعت خودروسازی موجب فعال شدن ۶۰ صنعت دیگر می شود

یکی از مسیرهای تحقق جهش تولید در کشور، رونق صنعت خودرو و قطعه سازی به عنوان پیشران صنایع کشور است لذا اگر صنعت خودروسازی کشور تقویت شود ۶۰ صنعت دیگر که با این صنعت درآمیخته شده اند نیز فعال خواهند شد.
بررسی سابقه فعالیت صنعت قطعه‌سازی خودرو در کشورمان نشان می دهد آغاز فعالیت این صنعت به اواسط دهه ۴۰ باز می گردد که به رشد مطلوبی در دهه ۵۰ با تولید محصولات متنوع تر انجامید.
انجام سرمایه گذاری های مشترک با خودروسازان وقت موجب شد تا این صنعت رفته رفته رشد قابل توجهی پیدا کند، استراتژی تولید قطعات خودرو در ایران از سالهای ۷۰ عمق بیشتری یافته و توسعه کمی و کیفی بیشتری پیدا کرد به طوری که صنعت قطعه سازی توانست روی پای خود بایستد.
با تشدید تحریم های آمریکا و اروپا این صنعت اگرچه آسیب هایی را به خود دید اما مانند دیگر صنایع با مشکل عدیده ای رو به رو نشد لذا کارشناسان صنعت خودرو معتقدند کاش در زمانی که مسئولان داشتند استراتژی صنعت خودرو را برای کشور می نوشتند بیشتر رویکردشان به جای خودرو سازی به سمت قطعه سازی بود؛ شاید با این تدبیر امروز ایران می توانست در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد.
نگاهی به کشورهای همسایه مانند ترکیه نشان می دهد می توان در صنعت قطعه سازی حرف برای گفتن داشت و نیازی هم نبود که حتماً خودروساز باشیم.
این کارشناسان معتقدند هنوز هم فرصت برای پیوستن ایران به جرگه تولیدکنندگان قطعه در جهان وجود دارد، شرکت های بزرگ قطعه ساز در داخل کشور وجود دارند که می توانند این مهم را محقق کنند.
▪️به خاطر تعدیل و تفاوت نرخ ارز مشکلات زیادی به وجود می آید

یکی از پایه گذاران صنعت قطعات دنده در تبریز گفت: تولیداتی در حد تکنولوژی آلمان داریم و برخی مواقع قطعات را به خود کشور آلمان جهت استفاده در صنعت خودروسازی آنجا صادر می کنیم.
“محمد نصوحی” با اشاره به اینکه لوازم قطعات یدکی مرسدس بنز را تولید می کنیم افزود: عمده مشکلات ما در خصوص مسائلی همچون نبود امکانات، تامین مواد اولیه، مسائل کارگری و غیره است و این عوامل سبب شده تا با موانع بسیاری روبرو شویم.
وی افزود: در این برهه زمانی تنها حمایت دولت می تواند کارساز باشد زیرا تولیدات قطعات یدکی ما بیشتر در داخل کشور کاربرد دارد و به دلیل اینکه قیمت ها شناور بوده و ثابت نیست برای همین در صادرات کالاها به جز یک مورد که به خود آلمان سال می کنیم با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستیم.
نصوحی اضافه کرد: به خاطر تعدیل و تفاوت نرخ ارز مشکلات زیادی به وجود می آید و وقتی هم مشتری خارجی پیدا می شود به خاطر این موانع قادر به ارتباط با او و صادرات قطعات باکیفیت مان به کشور مقصد نمی شویم!
هیچکا – مدیر فروش یک شرکت تولیدکننده قطعات خودرو – هم که ۳۰ سال است تامین کننده قطعات خودروسازان داخل کشور و مورد تایید پژو فرانسه است گفت: سالهاست به تولید ترموستات و قطعات پلیمری خودرو می‌پردازیم و جدیداً هم استپ موتور و سنسور اکسیژن را تولید می کنیم به طوری که این واحد صنعتی اولین تولیدکننده قطعات سنسور اکسیژن بوده و مشکلی که علی‌رغم تحریم‌ها از سالها پیش بوده توانسته ایم خط تولید آن را به داخل کشور آورده و تقریباً بدون مشکل خاص به تولید خود ادامه دهیم.
▪️به جای پرداخت طلب قطعه سازان مطالبات آنها به تاخیر می افتد

اما این روزها شرکت‌های خودروساز در شرایط سخت تحریمی به جای پرداخت طلب قطعه سازان مکرر مطالبات آنها را به تاخیر می اندازند.
تاخیر در پرداخت مطالبات قطعه سازان به چالشی برای فعالان این حوزه تبدیل شده و در حال حاضر تعداد زیادی از فعالان این حوزه دیگر انگیزه و تمایلی برای کار در این بخش ندارند.
افزایش دمای هوا و قطعی برق واحدهای صنعتی طی ماه گذشته بر مشکلات قطعه سازان افزوده است و در صورت ادامه عدم پرداخت مطالبات قطعه سازان تَرک کار کارگران و فرار نیروهایی که برای آموزش آنها مدت زمان زیادی صرف شده از دیگر خطرات پیش روی فعالان اقتصادی می باشد.
مدیر فروش قطعات پارسیان هم که به تولید قطعات موتوری، لنت، شمع و واترپمپ می پردازند گفت: بزرگترین واحد تولیدکننده درجه یک واتر پمپ در سطح کشور هستیم به طوری که صفر تا صد قطعات تولیدی ما در خط تولید دو خودروساز بزرگ کشور استفاده می‌شود و تولیدات جدیدی همچون وایر، شمع، سرسیلندر و کیت کلاچ را نیز در دستور کار قرار داده ایم.
“محسن اسدالهی” افزود: امیدواریم با حمایت دولت در تامین مواد اولیه، کمک‌های مالی انجام شود زیرا تحریم‌ها باعث شده به عنوان تولید کننده شمع خودرو در تامین مواد اولیه با مشکل مواجه شویم به طوری که این مواد از کانال های دیگر به دست مان می رسند.
وی اضافه کرد: بنابراین لازمه تولید قطعات باکیفیت، کمک جدی دولت به تولیدکنندگان است که اگر اینگونه نباشد نمی توان به تولید ملی و کارآفرینی دست یافت زیرا در میدان کاری دست تنها مانده ایم و فقط حمایت ها جنبه شعاری دارند!
▪️برای بازگشت به شرایط قبل از اعمال تحریم ها به مذاکرات امیدواریم

مدیر فروش شرکت دانش بنیان ایران دلکو نیز که به تولید مبدل های کاتالیستی می‌پردازند گفت: بخش عمده ای از محصولاتمان را به خودروسازهای داخلی ارائه می دهیم و حتی توانسته ایم به کشورهای همسایه صادرات نماییم.
“علیرضا مجیدیان” افزود: کاتالیست ها به دلیل رعایت میزان آلایندگی خودروها دارای اهمیت زیادی در میان خودروسازان هستند که برای محیط زیست هم تاثیر بسزایی دارد لذا این قطعه باید به واسطه دست مردم برسد.
وی با ذکر این نکته که برای فعالیت در داخل کشور با مشکلات عدیده ای در تولید مواجه هستیم اضافه کرد: تامین مواد اولیه و گرفتن مطالبات از خودروسازان و فروش محصولات از جمله آنهاست.
مجیدیان تاکید کرد: با این وجود و با تمام مشکلات موجود سر پا هستیم تا پس از مذاکرات برجا بتوانیم به بازارهای خارجی دسترسی داشته و به ویژه در حوزه کشورهای منطقه مانور دهیم زیرا قبل از اعمال تحریم ها با چند شرکت بزرگ همچون پژو و غیره همکاری بسیار خوبی داشتیم و به روزهای روشن آتی امیدواریم.
این طور به نظر می‎رسد که واحدهای تحقیق و توسعه موسوم به R & D در صنعت قطعه سازی نمی‌تواند جایگاه بالایی داشته باشد زیرا قطعه ‎سازان بر اساس آنچه خودروسازان اعلام می‎کنند و فرمول‎هایی که شرکت‎های خودروساز در اختیار زنجیره تامین قرار می‎دهند قطعات را تولید و تامین می‎کنند.
در این شرایط واحدی به نام تحقیق و توسعه نمی‎تواند کارکرد واقعی داشته باشد در حالی که در شرکت‎های خودروساز جهانی همزمان با طراحی پلتفرم، زنجیره تامین همراه با خودروساز، قطعات را بر اساس مشخصاتی که خودروساز می‎خواهد طراحی و تولید می‌کند در حوزه مونتاژ واحد تحقیق و توسعه در حد مطالعه برای مهندسی معکوس که البته دانش فنی و تخصص مورد نیاز خودش را لازم دارد تولید انجام می‎شود.
همچنین باید گفت تحقیق و توسعه در خودروهای تولیدی با فناوری قدیم در ایران کارساز نیست‎ زیرا این محصولات برای زمان خود آخرین سطح استانداردهایی را داشته‌اند که اکنون منسوخ شده‌اند گرچه در داخل کشور از این سطح کیفی هم عدول شده است!

▪️بسیاری از واحدهای قطعه‌سازی با ضرر و زیان به فعالیت می پردازند

کمبود نقدینگی یکی از مهم‌ترین دلایل اُفت کیفیت قطعات خودرو است، شاید خودروسازان در خط مقدم تولید خودرو باشند اما این قطعه‌ سازان هستند که در پشت‌ صحنه اقدام به ساخت تدارکات گسترده و تجهیزات مربوطه می‌کنند.
آنچه مسلم است طی سالیان اخیر، کاهش درآمد قطعه‌سازان، بزرگ‌ترین ضربه را در مسیر کیفی‌سازی خودرو به آنها وارد کرده است لذا طبیعی است که وقتی پولی در میان نباشد توانی نیز برای بهبود کیفیت باقی نخواهد ماند.
نکته جالب اینکه بهمن‌ ماه سال گذشته بود که رسانه‌ها خبر از مطالبات ۳۰ هزار میلیارد تومانی قطعه‌سازان دادند لذا باید قبول کرد که بسیاری از واحدهای قطعه‌سازی، با ضرر و زیان به کار خود ادامه داده‌اند.
حتی بسیاری دیگر از شرکت‌های کوچک قطعه‌ سازی که یارای مقابله با این بحران مالی را نداشته‌اند، دست از کار خود کشیدند در حالی که بانک مرکزی در خوش‌بینانه‌ترین حالت، هر سال با پرداخت تسهیلات آن هم با شرط‌ و شروط فراوان، در صدد جبران این زیان برمی‌آید اما پرداختی‌ها به اندازه‌ای خُرد هستند که همانند قطره‌ای در دریای بدهی خودروسازان گم می‌شوند.
عدم پرداخت مطالبات قطعه‌سازان، مجدداً آنها را به سمت بحران کمبود نقدینگی سوق خواهد داد که در چنین شرایطی، احتمال کاهش تیراژ تولید دور از ذهن نیست.
قطعه‌سازان می‌گویند که مدت‌زمان واردات مواد اولیه و قطعات نیم‌ساخته، ظرف سه سال گذشته تاکنون، از یک ماه به سه ماه افزایش یافته است لذا با وجود گرانی ۳۰۰ درصدی نرخ مواد اولیه حتی مواد داخلی، اعتبارات بانکی تخصیص‌یافته به قطعه‌سازان در مقایسه با پنج سال گذشته تغییری نداشته است!