حسرت مرغ

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

همه ساله چند هفته مانده به ماه مبارک رمضان جنب و جوش برخی از مسئولان درباره آمارهایی با ارقام درشت خودنمایی می کند که گویای تامین مواد غذایی مردم در ماه مهمانی خداست اما همین که رمضان‌ از راه می رسد از آن فراوانی کالاها و کنترل قیمتها خبری نمی شود!

در سال ۱۴۰۲ که مصادف با ماه مبارک رمضان نیز شده، قیمت برخی محصولات پروتئینی نوسان داشته که مرغ گرم از آن جمله است به طوری که مشاهدات خبرنگاران از سطح بازار تبریز حاکی از آن است که علاوه بر اینکه مرغ گرم به ندرت یافت می شود قیمت در فروشگاه های مناطق مختلف شهر هم افزایش یافته و نرخ تخم مرغ کاهش داشته است.

برخی از شهروندان نیز از قیمت هر کیلو مرغ در فروشگاه های سطح شهر تا کیلویی ۷۴ الی ۷۶ هزار تومان قیمت خبر می دهند در حالی که، نرخ مصوب مرغ کیلویی ۶۳ هزار تومان اعلام شده و آنچه که به چشم نمی خورد مقوله کنترل و نظارت است!

از قرار معلوم، با توجه به عدم جوجه ریزی دو هفته ای مرغداری های آذربایجان شرقی مقرر شده تا ۲۰ روز آینده، بازار توسط توزیع و عرضه مرغ منجمد دولتی در سطح استان تنظیم گردد اما این قضیه، سریال تکراری هر سال در ماه رمضان است که تاکنون تدبیر و هماهنگی خاصی برای حل آن اندیشیده نشده است…

▪️دست اول

در نیمه اول ماه مبارک رمضان که همواره تقاضای خرید مرغ گرم افزایش می یابد، نبود مرغ یا گرانفروشی آن در اکثر مرغ فروشی‌ های مناطق مختلف آذربایجان شرقی، مردم را با مشکلات عدیده ای مواجه کرده است.

مسئولان جهادکشاورزی استان هم، علت این موضوع را کاهش جوجه ریزی در مرغداری‌ها اعلام کرده و می گویند تا ۲۰ روز آینده بازار مرغ استان از طریق توزیع مرغ منجمد تنظیم خواهد شد اما تولیدکنندگان، قیمت مصوب فعلی مرغ را مقرون به صرفه نمی‌دانند و خواستار افزایش قیمت هستند!

این در حالی است که صالح مومنی – مدیرکل پشتیبانی امور دام آذربایجان شرقی – می گوید که به میزان کافی مرغ باکیفیت در سردخانه‌ های استان ذخیره‌ شده و نگرانی در این خصوص وجود ندارد و تاکید می کند مرغی که در حال حاضر در بازار عرضه می‌شود، مرغ باکیفیتی است که آبان و آذر سال گذشته خریداری‌ شده و بیشتر از ۷ ماه از انقضای آنها باقی‌ مانده و در سردخانه‌های زیر ۱۸ درجه تحت نظارت شبکه دامپزشکی نگهداری شده است.

مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی گفت: با توزیع مرغ منجمد با همکاری کشتارگاه‌ها با قیمت هر کیلو ۴۴ هزار تومان، کمبود مرغ گرم به‌خوبی جبران خواهد شد.

منوچهر رحمانی افزود: به دلیل کاهش جوجه ریزی در یک ماه گذشته، در روزهای آینده با کاهش عرضه مرغ گرم مواجه هستیم و برای جبران این کاهش، عرضه مرغ منجمد در سطح استان را آغاز کرده‌ایم.

با این همه، به‌ دنبال افزایش قیمت گوشت قرمز در یک ماه اخیر، مرغ به‌ عنوان نخستین محصول جایگزین با تقاضای بیشتری مواجه شده و بخشی از رشد قیمت در نتیجه این رشد تقاضا رخ داده است اما در کنار این موضوع، هزینه تولید برای مرغداران نیز از ابتدای امسال با توجه به گرانی نهاده‌های دامی با افزایش زیادی مواجه بوده و در مقاطعی از سال زیان تولیدکنندگان را به‌ دنبال داشته است.

▪️دست دوم

یک کارشناس امور دام درباره تفاوت علمی گوشت منجمد و گرم گفت: عملاً از نظر ارزش غذایی این دو نوع گوشت هیچ تفاوتی ندارند زیرا یک نوع گوشت با دو مدل متفاوت توزیع است.

محمدحسین نجاریان با بیان اینکه تمام مراحل منجمدسازی گوشت مرغ و دام همراه با استانداردهای جهانی بوده و حتی در برابر روشهای صنعتی فریز کردن گوشت، روش های خانگی نیز غیرپزشکی و معیوب شمرده می شود افزود: در روش های خانگی هیچگاه به مسائلی همچون تخلیه آب از گوشت و صفر کردن اکسیژن آن در نظر گرفته نمی شود در حالی که در روش‌ های صنعتی رعایت این ملزومات ضروری بوده و حتماً نیز اجرا می شود.

وی، برتری گوشت مرغ گرم بر گوشت مرغ منجمد را یک باور اشتباه دانست که همواره به دلیل تعصب سنتی در میان خانواده ها منتقل می شود و اضافه کرد: روش توزیع گوشت مرغ گرمی که در ایران انجام می شود در کشورهای توسعه یافته امری خلاف قانون است زیرا گوشت گرم از الگوهای پزشکی روزآمد دنیا در تضاد قرار دارد.

نجاریان بر برتری مرغ منجمد در برابر مرغ گرم تاکید کرد و گفت: مردم تصور می کنند تعریف پزشکان و متخصصان از گوشت منجمد ناشی از دولتی بودن ما و این مدل از توزیع گوشت است که منافع دولت را در نظر دارد در حالی به هیچوجه اینچنین نیست.

این کارشناس، توزیع مرغ منجمد متعادل کردن بازار را نیز از دیگر مشکلات تحقیر این مدل از محصولات پروتئینی دانست و افزود: در حالی که در تمام کشورهای جهان توزیع گوشت و مرغ به صورت منجمد است اما متاسفانه توزیع گوشت و مرغ منجمد ما همواره در زمان اشتباه و به دلایل اشتباه، توزیع می‌شود.

به گفته او سودجویان نیز وجود دارند که از عنوان دولتی محصولات پروتئینی منجمد اعم از گوشت و مرغ سوءاستفاده کرده و در جامعه سمپاشی می کنند تا مردم را به سمت منافع خود هدایت کنند!

▪️دست آخر

در روز‌هایی که سیاست‌های تنظیم بازار مرغ آنچنان که باید موفق نیست مسئولان استانی می‌گویند اصرار مردم به استفاده از مرغ تازه و گرم و خودداری آنها از خرید مرغ منجمد جلوی کاهش قیمت را می‌گیرد.

خرید و مصرف مرغ منجمد از دیرباز با استقبال کمی روبرو بوده است در حالی که مسئولان شرکت پشتیبانی امور دام می‌گویند گوشت مرغ منجمد به دلیل پشت سر گذاشتن مراحل بهداشتی و استاندارد، از مرحله کشتار تا انجماد و توزیع در سطح شهر، از نظر کیفی و بهداشتی بسیار بهتر از گوشت مرغ گرم و تازه است به ویژه اینکه کشتار مرغ تازه در بخش خصوصی و بدون نظارت خاص انجام می‌شود!

کارشناسان حوزه مواد غذایی معتقدند در ماه رمضان تقاضا برای مرغ افزایش یافته و به همان نسبت، تقاضا برای تخم مرغ کاهش می یابد و این عاملی است که باعث نوسان قیمت در بازار شده است زیرا قیمت بالای گوشت قرمز عامل دیگری برای افزایش تقاضای مرغ در این ماه می باشد.

در اوایل اسفند ماه ۱۴۰۱، هر کیلوگرم مرغ زنده از مرغداران درب مرغداری با متوسط قیمت ۴۳ هزار و ۳۰۰ تومان خریداری شد لذا قیمت خرید مرغ زنده تا پایان سال گذشته در یک روند صعودی تا حدود ۴۶ هزار تومان نیز رسید.

همزمان با افزایش قیمت خرید مرغ زنده از مرغداران، قیمت مرغ کشتار نیز در اسفند ماه افزایش یافت و از حدود هر کیلوگرم ۶۱ هزار تومان به حدود ۶۴ هزار تومان رسید و از ابتدای سال ۱۴۰۲ نیز قیمت گوشت مرغ زنده و کشتار آن، روند افزایش خود را ادامه داد.

بدین ترتیب و با ادامه روند رو به افزایش قیمت مرغ، قیمت این کالای اساسی خانواده های آذربایجان شرقی در برخی از روزهای عید نوروز و ماه مبارک رمضان تا مرز ۷۴ هزار تومان در هر کیلوگرم رسید که فاصله آن با قیمت مصوب بیش از ۱۱ هزار تومان فاصله دارد و باید نظارتهای شدیدی اعمال گردد!