تبریز پُل مستحکم روابط ایران و ترکیه

عصرآزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

منطقه شمال غرب ایران و علی الخصوص شهر تبریز از جایگاه ویژه ای در تعمیم روابط ایران و ترکیه برخوردار بوده و در حال حاضر نیز آذربایجان شرقی، سهم قابل توجهی در تجارت، تعاملات فرهنگی و همکاری های دانشگاهی IRAN – TÜRKİYE ایران و ترکیه دارد.
یکی از جنبه های مثبت روابط ایران و ترکیه، توجه مقامات عالیرتبه دو کشور به توسعه همکاری های استانی با اولویت مناطق مرزی در تمام زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی است؛ در این راستا آذربایجان شرقی و شهر تاریخی تبریز نقش بسزایی دارند.
فعالان اقتصادی بخش خصوصی آذربایجان شرقی می گویند این استان ظرفیت‌ های بسیار بالایی در حوزه سرمایه‌ گذاری، صنعت، صنایع سنگین، صنایع غذایی، حمل و نقل و گردشگری دارد که می تواند برای بخش خصوصی ترکیه جذاب و سودآور باشد به شرطی که شرایط تعاملات دو جانبه بین فعالان حوزه اقتصادی دو طرف تسهیل شده و بوروکراسی های زاید اداری و گمرکی از بین برود.
گذشته از همه اینها، با توجه به حضور گسترده سرمایه گذاران تبریزی در مناطق مختلف ترکیه و ثبت بیش از ۷ هزار شرکت در ترکیه، دیپلماسی اقتصادی توجه سرکنسولگری ترکیه و ارگان های استان آذربایجان شرقی را جلب نماید.
نباید فراموش کرد که در سال ۱۴۰۱ بیش از ۲ میلیون و ۹۲۸ هزار تُن کالا به ارزش یک میلیارد و ۵۷۴ میلیون دلار از گمرکات آذربایجان شرقی به ۱۰۴ کشور جهان صادر شده که سهم ترکیه در این میان، رقم ۴۹۹ میلیون دلار را نشان می دهد که در سایه وجود یک همسایه باارزش است…

◾️توسعه اول

به گواه تاریخ، روابط تبریز و منطقه آذربایجانِ ایران با ترکیه همواره مبتنی بر صلح و دوستی و اقتصادمحور بوده است تا جایی که تورک های آذربایجان به علت اشتراکات فرهنگی و تاریخی خود با تورک های ترکیه روابط قابل قبولی را تجربه کرده اند.
پس از بر روی کار آمدن دولت سیزدهم – با همه انتقاداتی که بر آن وجود دارد – نقش محوری آذربایجان شرقی در شمال غرب کشور در حوزه دیپلماسی برجسته‌تر شده است که ایجاد و توسعه روابط نزدیک و متقابل با همسایگان در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، هنری، علمی و غیره به نفع کشورهای منطقه می باشد.
در حقیقت، باید توصیه مهم رئیس دولت سیزدهم به استان های مرزی مبنی بر اولویت قرار دادن دیپلماسی فعال با کشورهای همسایه مناطق خود را به فال نیک گرفت که این موضوع همواره در جلسات مختلف مورد تاکید قرار گرفته و باید حالت عملی به خود بگیرد.
به اعتقاد کارشناسان سیاسی و اقتصادی، رفت‌ و آمد هیات‌ های اقتصادی و تجاری آذربایجان شرقی به کشورهای همسایه و بالعکس نباید صرفاً حالت تشریفاتی به خود بگیرد بلکه به امضای قراردادهای دوجانبه منجر شده و با تاکید بر عملیاتی شدن آنها، جایگاه این استان صنعتی بیش از پیش در سطح منطقه و حتی جهان ارتقا یابد.
با این اوصاف و تکیه بر آمارها، ترکیه شریک تجاری مهمی برای ایران و دروازه ورود به اروپاست لذا حضور سهل و آسان آذربایجانی ها و ثبت شرکت فعالان اقتصادی این منطقه از کشور در ترکیه یک فرصت بسیار مناسب محسوب می شود که بدون فوت وقت باید از آن در جهت توسعه روابط دو جانبه در عرصه های مختلف استفاده کرد.

◾️توسعه دوم

استاندار آذربایجان شرقی از تصمیم این استان برای برگزاری نشست سفرای کشورهای همسایه در تبریز خبر داد و گفت: تشکیل این نشست بر محوریت بخش خصوصی است و وظیفه ما تنها حمایت از فعالیت اقتصادی است و اگر بخش خصوصی دو کشور ایران و ترکیه را به هم وصل کنیم، به هدف خود نائل خواهیم شد.
“مالک رحمتی” با اشاره به مرز ۲۴۱ کیلومتری آذربایجان شرقی با کشورهای همسایه افزود: نگاه ما به نوار مرزی استان، یک نگاه اقتصادی است زیرا این منطقه برای ما نقطه کلیدی برای توسعه و رشد اقتصادی دارد که باید با مشارکت بخش خصوصی آن را احیا نماییم.
وی با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهور ایران به ترکیه و امضای ۱۰ تفاهم‌نامه همکاری در جریان این سفر اضافه کرد: محور سیاست خارجی دولت سیزدهم، توسعه مناسبات با همسایگان است و همه برنامه‌ریزی‌ها برای یک اتفاق بزرگ در این زمینه انجام شده است.
رحمتی، اشتراکات تمدنی و فرهنگی دو کشور همسایه را ظرفیتی بی‌ بدیلی برای تعمیق مناسبات دوجانبه دانست و یادآور شد: با وجود این ظرفیت‌ها هنوز اقدامات عملی کافی برای به فعل رساندن آنها انجام نشده و امیدواریم با تلاش ویژه سرکنسولگری ترکیه در تبریز، شاهد توسعه مناسبات در آینده باشیم.
وی با تاکید بر ضرورت استقرار اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه در تبریز خاطرنشان کرد: تبریز محور تعاملات بین‌ المللی ایران در منطقه شمال غرب است و برای برخورداری حداکثری از این ظرفیت، باید این امر مهم را محقق نماییم.
استاندار آذربایجان شرقی، حوزه گردشگری را زمینه دیگری برای همکاری دو کشور ذکر کرد و گفت: با توجه به علاقه مندی مردم ایران و ترکیه جهت سفر به خاک یکدیگر، باید گام‌های مهمی در زمینه توسعه گردشگری برداریم که آماده هر گونه همکاری در این زمینه هستیم و لازم است در این زمینه یک برنامه مشترک عملیاتی طراحی و اجرا گردد.

◾️توسعه آخر

سرکنسول ترکیه در تبریز در دیدار اخیر خود با استاندار جدید و جوان آذربایجان شرقی بر عزم جدی خود برای کمک به توسعه روابط دوجانبه این استان با استانهای ترکیه تاکید کرد و گفت: در هفته های اخیر روابط بین دو کشور افزایش یافته و ماه گذشته نشست کمیسیون همکاری های دو جانبه ایران – ترکیه نیز با حضور سران دو کشور برگزار شد.
“چتین تانر” Çetin TANER این اتفاق را گام بزرگی در راستای کمک به ارتقای سطح روابط دو جانبه ایران و ترکیه و عزم دو طرف برای تعمیق مناسبات دو سویه دانست و افزود: آذربایجان شرقی به دلیل عناصر مشترک و شباهت های تاریخی می تواند در کمک به تعمیق مناسبات دو جانبه ایران و ترکیه نقش پیشرو داشته باشد.
وی، حضور دانشجویان ایرانی و تورک در دانشگاه‌ های یکدیگر را به عنوان پل ارتباطی دو کشور قلمداد کرد و یادآور شد: اگر بتوانیم نقاط مشترک را پیدا کنیم به طور حتم می توانیم توسعه مناسبات دو جانبه را تسریع نماییم.
تانر اضافه کرد: با وجود فاصله ای که تا رسیدن به حجم مبالادت تجاری ۳۰ میلیارد دلار مورد هدف روسای جمهور دو کشور وجود دارد اما، معتقدیم می توانیم آن را در آینده نزدیک محقق نماییم.
روسای جمهور ایران و ترکیه در پرتو روابط سنتی خود بر اساس احترام متقابل، منافع مشترک، دوستی و پیوندهای ریشه‌ دار فرهنگی و تاریخی، در دیدارهای اخیر خود بر اراده قوی سیاسی برای گسترش روابط در سطوح عالی و تقویت ارتباطات بین مردم تاکید کرده اند.
بدین ترتیب، استاندار آذربایجان شرقی در مقام نماینده ارشد دولت در استان باید تلاش کند با توجه به موقعیت استراتژیک و نقش مرکزی آذربایجان شرقی در حمل و نقل بار و مسافر به عنوان دروازه اروپا، بر تمایل و تعهد خود برای تقویت همکاری‌ها در حوزه ترانزیت جاده‌ای، ریلی و ترکیبی، همکاری در زمینه کریدورها، تقویت تجارت مرزی و ایجاد پایانه‌های مرزی جدید با ترکیه اقدام نموده و دِین خود را در راستای توسعه اقتصادی منطقه شمالغرب ایران اَدا نماید.