گزارش “عصرآزادی” از تداوم روند بی مهری به کلکسیونرهای شهیر تبریزی؛ پس از “سرابی اقدم” نوبت به “جدیدالاسلام” رسید

✍ شهرام صادق زاده/ عصر آزادی آنلاین

امروزه مجموعه داری، تنها به نیازهای فردی پاسخ نمی دهد بلكه کلکسیونرها با تكیه بر توان و سرمایه خود، نه تنها به نیازهای جامعه پاسخ می دهند، بلكه از خارج شدن برخی آثار فرهنگی و تاریخی از كشورمان جلوگیری می كنند.
ترویج فرهنگ مجموعه داری باید یكی از اهداف مهم سازمان های متولی باشد تا مجموعه داران بتوانند آثار خود را به راحتی معرفی كرده و از اینكه چنین مجموعه های نفیسی دارند هراسی نداشته باشند.
در واقع، کلکسیونرها به تنهایی قادر نیستند تا مكانی را به عنوان موزه در اختیار داشته باشند، لذا لازم است ارگان های ذیربط نیز در این زمینه، به حمایت از آنها بپردازند تا اگر مكان مناسبی وجود دارد برای راه اندازی موزه های تخصصی اقدام گردد.
در تبریز و آذربایجان نیز قضیه به همین منوال است، کلکسیونرهای بنامی داریم که با در اختیار داشتن اقلام ارزشمند، حمایت کافی از سوی متولیان فرهنگی و گردشگری صورت نمی گیرد و با تداوم بی مهری ها مجبور به تَرک وطن می کنند.
آنها در طول سالیان متمادی و با هزینه شخصی خویش به جمع آوری وسایل منحصربفرد هنری و تاریخی پرداخته اند تا شاید در زمان مناسب، اگر مسئول دلسوزی گام بردارد به عنوان ویترین فرهنگی تبریز در معرض دید گردشگران قرار گیرد…

▪️دوربین‌هایی که قدمت آنها به ۱۵۰ سال می‌رسد!

استاد “محمدعلی جدیدالاسلام” عکاس و کلکسیونر نامدار تبریزی دارای بزرگترین کلکسیون دوربین‌های عکاسی در ایران به تعداد یکهزار دستگاه است که بزرگترین آن‌ها دوربین فانوسی است که ۲۴ در ۱۸ فیلم می‌خورد و کوچکترین آن‌ها نیز دوربین‌های جاسوسی کارخانه مینوکس و لایکا هستند که قدمت برخی از آنها به ۱۵۰ سال می‌رسد.
وقتی وارد عکاسخانه اش می شویم در فضای محدود آنجا توانسته دنیای خاطره انگیزی را خلق نماید، از لنزهای فوکلاندر، شنایدر، زایس گرفته تا دوربین‌های قطع متوسط هاسل بلاد، زایسیکون، کوداک، رولیفیلکس، رولی کد، برونیکا و بوچرز (انگلیس) که اکنون لنگه اش را نمی توان یافت.
همچنین دوربین‌های ۳۵میلی‌متری، انواع لایکا (با آرم حک شده رایش سوم)، نیکون، کانون، پنتاکس، کنتاکس، روبوت و انواع دوربین‌های جاسوسی، دوربین‌های استریوسکوپ برای عکاسی سه بعدی در نگاتیو و دوربین‌های فوری قدیمی و آنچه که به ذهن علاقه مندان می رسد.

▪️نادانی مسئول وقت توسعه گردشگری شهرداری، تاسف بار بود!

سال گذشته به “عصرآزادی” می گفت: از هیچکس انتظاری ندارم و تنها به خود متکی هستم، زیرا اگر به مسئولان تکیه کنم ممکن است روزی پشتم را خالی کنند و با کله به زمین بخورم!
محمدعلی جدیدالاسلام با اشاره به اینکه تمام کارهایم را خودم انجام می‌دهم تاکید کرد: به علاقه مندان هنر عکاسی هم توصیه می کنم که روی پای خودشان بایستند، چندین بار به مسئولان نامه داده‌ام تا ترتیب اثر دهند اما به مدیران خود حوالی کرده‌اند که آن هم دردی از مشکل را دوا نکرده است.
او تعریف می کرد که عکس های ۶۰ در ۷۰ و ۵۰ در ۷۰ سانتی متر “تبریز قدیم” را چاپ کرده بود تا در موزه عکاسی کار شود اما مسئول وقت سازمان توسعه گردشگری شهرداری با نادانی و جهالت (!) خود جفای بزرگی به هنر عکاسی تبریز نمود و آنها را نادیده گرفت…

▪️آقایان مسئول تنها به فکر منافع خودشان هستند!

عکاس شهیر آذربایجان اعتقاد دارد: مشکل من با مسئولان شهری این است که برای تبریز دلسوزی نمی کنند! وسایل هنری و قدیمی ما در انبارها خاک می‌خورد اما آقایان کاری نمی کنند زیرا تنها به فکر منافع خودشان هستند!
جدیدالاسلام اضافه می کند: از تشکیل دادن موزه عکاسی توسط اینگونه مسئولان ناامید شده ام زیرا حدود ۱۰ سال پیش به من گفتند که یک خانه قدیمی خریداری کن تا موزه عکاسی تبریز در آنجا تشکیل شود و ما نیز مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان بلاعوض برای هزینه تعمیرات آنجا پرداخت می‌کنیم، در حالی که آن زمان چنین خانه ای که مدنظر آقایان بود حدود ۵۰۰ میلیون تومان قیمت داشت، اما من حاضر بودم همه چیزم را بفروشم و موزه راه اندازی گردد…
او با ناراحتی و اندوه ادامه می دهد: بعدها تعلل کردند و خانه تاریخی انصاری که حدود یک میلیارد تومان قیمت داشت از بین رفت و به جای آن آپارتمان سازی کردند و موضوع موزه عکاسی همچنان پا در هوا ماند و از اذهان زدوده شد!

▪️نگاتیوهای قدیمی ۱۰ عکاس برتر تبریز در اختیار جدیدالاسلام

گذشته از همه اینها، جدیدالاسلام بزرگترین نمایشگاه و مجموعه دوربین های عکاسی خاورمیانه را در اختیار دارد که بیش از یکهزار دوربین قدیمی را شامل می گردد.
از بین آنها ۱۵۰ مورد را در زمان شهرداری علیرضا نوین با قیمت بسیار ناچیز به موزه شهر فروخت تا در معرض دید عموم قرار گیرد و ۴ سال قبل هم ۲۵۰ مورد از آنها را به موزه مشاغل اهدا نمود که اخیراً به دلیل بلاتکلیفی موزه، وسایل خود را از آنجا خارج کرد تا قضیه مشخص شود.
نکته بسیار جالب اینکه، وی تا به حال بیش از یک میلیون عکس از مناظر، مشاهیر، مستندات اجتماعی، انقلاب و غیره ثبت نموده و علاوه بر آنها نگاتیوهای قدیمی ۱۰ عکاس برتر تبریز را نیز خریداری کرده است زیرا آنها تغییر شغل می دادند و عکاس باشی شهرمان، نگهداری آثار آنها را برعهده گرفت!
علاوه بر آنها، حدود ۲ هزار عکس و شیشه قدیمی از زمان قاجار، پهلوی اول و پهلوی دوم در اختیار دارد که ۳ سال قبل از سوی سازمان میراث فرهنگی، مجوز راه‌اندازی یک موزه خصوصی را برای او صادر کرده اند ولی به دلیل اینکه امکانات تأسیس آن فراهم نشد مجوز را فعلا بایگانی نمود تا چه پیش آید…

همه این موارد و حتی ابعاد ناپیدای جذاب تر نشان می دهد که تبریز، استعداد راه اندازی موزه عکاسی را دارد به شرط اینکه یک فرد مسئول، با دلسوزی هر چه تمام به فکر تاسیس آن باشد و با بررسی افزون تر می توان دریافت که خانه تاریخی “نیکدل” مکانی آبرومند برای ایجاد موزه عکاسی شهر اولین ها محسوب می گردد.