“عصرآزادی” از کسب رتبه اول کشوری شاخص فلاکت در آذربایجان غربی گزارش می دهد؛

? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

یک کارشناس اقتصادی با توجه به تغییرات آشکار درآمد خانوارهای آذربایجان غربی می گوید اکثر آنها مجبور به حذف بسیاری از مایحتاج خود شده اند!
دو مُعضل “بیکاری” و “تورم” باعث شده است در این شرایط وخیم اقتصادی و در سایه تحریم‌ها، نرخ تورم با شیب قابل توجهی افزایش یافته و رشد اشتغال متناسب با جمعیت نباشد که در نتیجه، پایین‌ترین شاخص فلاکت در پایان سال ۱۴۰۰ مربوط به استان تهران و بالاترین هم از آنِ استان آذربایجان غربی شد!
شکاف نرخ بیکاری در سال گذشته ۱۲.۳ درصد بوده که کمترین نرخ بیکاری مربوط به استان تهران با ۶ درصد و بالاترین میزان مربوط به استان آذربایجان غربی به میزان ۱۸.۳ درصد بوده است.
نتیجه برآیند نرخ تورم و نرخ بیکاری، شکاف ۱۸.۶ درصدی در شاخص فلاکت بین استان آذربایجان غربی با شاخص ۱۸.۶ درصد و استان تهران با شاخص ۴۳.۶ درصد است.
در یک نگاه گذرا درمیابیم وعده‌هایی که در طول سالیان مختلف از سوی نمایندگان ادوار مجلس و مسئولان کشوری داده شده، امروزه آذربایجان غربی را به یکی از استانهای محرومیت‌خیز و رتبه اول شاخص فلاکت بدل ساخته است!
▪️دهه ۹۰ دهه مرگ خاموش اقتصاد و افزایش بی رویه تورم و بیکاری و فلاکت بود

مرکز آمار ایران در گزارش قابل تامل و تاسف به آخرین وضعیت استان های کشور در حوزه فلاکت، تورم و بیکاری اشاره کرده و دهه ۹۰ را دهه مرگ خاموش اقتصاد و افزایش بی رویه تورم و بیکاری و افزایش فلاکت بار اوضاع معیشتی مردم عنوان کرده است.
قرار گرفتن در رتبه‌های اول تولید سیب، انگور، چغندرقند، عسل و کسب رتبه‌های برتر در زمینه تولید گوشت مرغ، شکر، کشمش و غیره آذربایجان غربی را به عنوان یکی از قطب مُسلّم بخش کشاورزی کشورمان قرار داده است، همچنین وجود دو معدن طلای بزرگ در سطح خاورمیانه، قطب سنگ‌های تزئینی، وجود سه واحد بزرگ پتروشیمی و دروازه ورود ایران به بازارهای جهانی از دیگر ظرفیت‌های کم نظیر این منطقه از کشور به شمار می‌رود.
واقعیت این است متأسفانه با وجود ظرفیت‌های منحصر به فرد این منطقه، شهرهای آذربایجان غربی سالهاست با چالش و مشکلات عدیده ای از جمله محرومیت، نبود زیرساخت‌های لازم در بخش‌های مختلف توسعه‌ای، قاچاق کالا، بیکاری، کشاورزی سنتی، خام فروشی معادن و سهم ناچیز در صادرات دست و پنجه نرم می‌کند؛ چالش‌هایی که موجب شده امسال این استان در شاخص فلاکت، رتبه اول کشوری را به خود اختصاص دهد!
مهم ترین چالشی که در صدر همه مسائل آذربایجان غربی قرار دارد تورم و وضعیت بد اقتصادی است؛ موضوعی که با نگاهی به ظرفیت و پتانسیل‌های بالا و منحصر به فرد استان بیانگر عقب ماندگی تاریخی این استان است.
مسئله محرومیت‌های عمیق در مناطق مختلف این استان از دیگر اولویت‌های چالش‌دار پیش روی آذربایجان غربی است، نبود زیرساخت‌های لازم در بخش آموزش آب به خصوص در بخش روستایی، راه به ویژه راه‌های مواصلاتی و منتهی به مرزها، گاز و غیره در برخی مناطق و روستاها، پایین بودن سرانه‌ها در شهرستان‌های مختلف در بخش‌های مختلف آموزشی، درمانی، فضای سبز، ورزشی و غیره از دیگر مشکلات قابل لمس آذربایجان غربی است.
▪️توسعه آذربایجان غربی در هر زمان مورد غفلت مسئولان واقع شده است!

کارشناسان اقتصادی معتقدند بیکاری و تبعات آن یکی از معضلاتی است که همواره گریبانگیر تمام شهرستان‌های آذربایجان غربی به خصوص اورمیه شده و با گذر زمان نیز این معضل تلخ، تبدیل به بحرانی جدی برای جوانان می‌شود و مشکلات بسیاری را برای آن‌ها به وجود می‌آورد.
با توجه به‌ اینکه آذربایجان‌غربی دارای ظرفیت‌ های بی‌شماری است بنابراین با استفاده از آن می‌توان در مدت کوتاهی به توسعه رسید اما متاسفانه این موضوع در هر بازه زمانی مورد غفلت مسئولان استانی و کشوری واقع شده است!
به اعتقاد آگاهان، در حال حاضر برداشتن موانع تولید باعث شکوفایی و رونق تولید در سطح مناطق آذربایجان غربی می‌شود چرا که بیشتر واحدهای تولیدی به دلیل بدهی‌های بالا به بانک‌ها تعطیل و یا نیمه تعطیل شده‌اند که این امر باعث بیکاری تعدادی از کارگران واحدهای تولیدی شده است، بنابراین بدون شک احیای این واحدهای راکد و نیمه فعال می‌تواند تاثیر بسزایی در افزایش اشتغالزایی داشته باشد و این موضوع نیز رسیدگی و حمایت متولیان امر را می‌طلبد که با ورود مسئولان ارشد استانی روزنه امید می تواند بر دل جوانان استان روشن گردد!
به گفته دلسوزان آذربایجانی، از دیگر مسائلی که در این بین مغفول مانده، موضوع تن ندادن به بسیاری از کارهاست که برخی از افراد آن کار را متناسب با شان و جایگاه اجتماعی خود نمی‌دانند به شکلی که افراد حاضر هستند بیکار بمانند اما مشغول به حرفه‌ای که آن را حقیر می‌شمارند، نشوند و لذا خود این مشکل نیز باعث بیکاری ۲۴ درصد از جوانان و فارغ‌التحصیلان استان شده است.
بر اساس اظهارات مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان‌غربی، حدود ۱۵۰ هزار نفر بیکار تحصیل کرده و غیرتحصیل کرده در این استان وجود دارد و اگر تمام واحدهای نیمه فعال تملک شده بانکی به چرخه تولید بازگردند آمار بیکاری نیز در استان کاهش خواهد یافت!
▪️ایجاد اشتغال برای مردم آذربایجان غربی سال‌هاست که مورد بی مهری قرار می گیرد!

یک کارشناس اقتصادی در رابطه با خطرات افزایش شاخص فلاکت در کشور و رتبه نخست آذربایجان غربی گفت: متاسفانه در چند سال اخیر تغییرات درآمدی خانوارهای آذربایجان غربی به شدت واضح و آشکار است لذا اینکه خانوارها مجبور به حذف بسیاری از مایحتاج خود از سبد خرید هستند نشان می دهد مردم این استان حقوق و درآمد کافی با توجه به رشد تورم بسیار بالایی که وجود دارد، را ندارند!
عبدالمجید شیخی افزود: حذف اجباری برخی خوراکی های ضروری مانند گوشت قرمز در یک سال اخیر به فراوانی دیده شده است، لذا زنگ خطر حذف طبقه متوسط به صدا درآمده است که با حذف این طبقه از هر جامعه، عقلانیت از آن جامعه رَخت خواهد بست زیرا باید تورم به اندازه ای شود که خط فقر به ۱۲ میلیون تومان رسیده و خانوارها مجبور به حذف مواد خموراکی مورد نیازشان شوند به طوری که گوشت قرمز در حال حاضر خوراکی گرانی محسوب می گردد که از سبد خوراکی برخی از مردم این استان حذف شده است!
وی اضافه کرد: افراد زیر خط فقر کشور به حدود ۳۰ درصد رسیده است به نحوی که برخی ها اشتغال‌ زایی را به عنوان راهکاری برای کاهش خط فقر مطرح می‌کنند ولی طبق آمارهای منتشر شده در بیش از نیمی از خانواده‌هایی که زیرخط فقر قرار دارند حداقل یک نفر مشغول به کار است اما مشکلی که وجود دارد درآمد پایین این فرد شاغل است که درآمدشان کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد و موجب می شود که خانواده زیر خط فقر قرار بگیرد.
شیخی اظهار کرد: باید بدانیم تا زمانی که از تولیدات باکیفیت داخلی حمایت اساسی نشود نمی‌توان با خط فقر مقابله کرد زیرا تولید داخل به معنای اشتغال‌زایی و درآمدزایی بیشتر شهروندان استانهای محرومی همچون آذربایجان غربی است؛ همان شعاری که سال‌هاست شنیده می‌شود اما قدمی واقعی برای اجرایی کردن آن برداشته نمی‌شود!
▪️آذربایجان غربی از لحاظ فلاکت، تورم و بیکاری در رتبه اول ایران جای گرفته است!

آذربایجان غربی با داشتن حدود یکهزار کیلومتر مرز مشترک با کشورهای همسایه آذربایجان، ترکیه و عراق مرز مشترک آبی و خاکی داشته و از طرفی در همجواری کشور ارمنستان با فاصله اندک ۱۵ کیلومتری قرارگرفته است و از این منظر منحصر به‌ فردترین استان کشور با شرایط خاص مرزی و جغرافیایی است به‌ طوری‌ که با ۳/۲ درصد از خاک کشور، حدود ۱۶ درصد از مرزهای خشکی ایران با کشورهای همسایه را به خود اختصاص داده است.
ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، گردشگری، همسایگی با چند کشــور، در اختیار داشتن مبادی ورود و خـروج مرزی شامل پلدشت، بازرگان، سِرو، رازی و پیرانشهر و بهره‌مندی از ۷ بازارچه و ۹ گمرک در مرز مشترک با کشورهای مذکور، عبور تنها راه ترانزیتی جاده‌ای و راه‌آهن کشور به ترکیه و اتحادیه اروپا از ایران و استقرار بر روی کریدور شرقی – غربی، عبور خط لوله گاز ایران – ترکیه – اروپا از آن برای صدور و تزانزیت نفت و گاز، وجود فرودگاه بین‌المللی ارومیه و فرودگاه خوی و فرودگاه ماکو، وجود منطقه آزاد تجاری – صنعتی ماکو، منطقه ویژه اقتصادی سلماس و سِرو و دهها امکانات خدادادی دیگر تنها بخشی از استانی است که در بدترین شرایط اقتصادی کشور از لحاظ فلاکت، تورم و بیکاری قرار داشته و با نهایت تامل در رتبه اول ایران جای گرفته است!
با این تفاسیر و با توجه به شرایط نامناسب آذربایجان غربی در حوزه اقتصادی و سطح رفاه مردم و شاخص فلاکت، بدون شک مدیریت جدید برای پُر کردن خلاءهای پیش رو مسیر سختی را در پیش دارد و باید به صورت جهادی با استفاده از همه ظرفیت های موجود از منابع ملی و استانی، توان سرمایه گذاری و نیروهای انسانی مستعد و توانمند در سطح ملی و استانی بدون هدررفت زمان و هزینه های اضافی تلاش کند تا این نقصان و فاصله به حداقل رسیده و شاخص فلاکت به پایین تر میزان خود برسد و نرخ بیکاری و تورم هم به تبع آن کاهش یابد تا رفاه مردم در حوزه های مختلف ارتقا یافته با همت همگانی شاهد بازگشت به روزهای خوش گذشته با بهره گیری از همه امکانات موجود باشیم.