عصرآزادی/ شهرام صادق زاده: نقاط مشترک فرهنگی – هنری کشورهای ایران و ژاپن از جمله تعلق هر دو کشور به دنیای شرق و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم میتواند در تقویت و گسترش ارتباطات دو طرفه موثر باشد.
در ادوار مختلف تاریخی، جاده ابریشم تنها یک مسیر اقتصادی نبوده بلکه از این مسیر ارتباطات فرهنگی بیشماری اتفاق افتاده و با اندک تامل، حضور نقاشی ژاپن و تاثیرات فلسفه ژاپنی و یا نوع رفتار و ارتباطات فی مابین انسانها در این جغرافیا را میتوان مشاهده کرد.
جایگاه و پیشینه غنی تبریز در حوزههای مختلف بر کسی پوشیده نیست به طوری که این شهر هم به جهت تاریخی و قدمت و هم به جهت اینکه همواره در برهههای مختلف نقش مهمی در حوزه فرهنگ، اقتصاد و سیاست ایران داشته و از جایگاه مهمی برخوردار است و برخی از جامعه شناسان بر این باورند که تحولات دوره مدرن ایران مدیون اندیشمندن این شهر فرهنگی و تاریخی است.
در این خصوص، نشست “بررسی ظرفیتهای ارتباطات فرهنگی و هنری بین ایران و ژاپن” با سخنرانی استاد برجسته معماری و هنر دانشگاه علوم توکیو و مدیر حوزه معماری ژاپن در تبریز برگزار گردید.
“ریچی میاکه” Richi Miyake در این نشست با اشاره به قدمت دو کشور ایران و ژاپت گفت: بر اساس مشاهدات فردی از دهه ۷۰ میلادی تغییرات کاملاً مشهود بوده و ارتباطات دو کشور از سطح مطلوبی برخوردار است.
این استاد برجسته معماری و هنر ژاپن به جایگاه برخی شخصیتهای ایرانی در ادبیات کشورش اشاره کرد و افزود: در ادبیات ژاپنی از ایرانیان، فراوان سخن به میان آمده است که تلاش میکنیم تا نقاط فرهنگی مشترک بین دو کشور را با ابزار هنر و از طریق هنرمندان به نمایش بگذاریم.
او ویژگیهای تاریخی و فرهنگی تبریز و اماکن فرهنگی این شهر را فرصت مناسبی برای گسترش ارتباطات فرهنگی و هنری بین ایران و ژاپن دانست و اضافه کرد: با توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگی، شروع ارتباطات فرهنگی ایران و ژاپن از شهر تبریز بسیار مهم و موثر خواهد بود.
میاکه با اشاره به قدمت ارتباط میان دو کشور اظهار داشت: بر اساس مشاهدههای فردی از سال ۱۹۷۰ تغییرات کاملاً مشهود بوده و ارتباطات میان دو کشور از سطح مطلوبی برخوردار است.
وی افزود: یکسری اسناد از قرون ۶ و ۷ میلادی مبنی بر ارتباط متقابل دو کشور وجود دارد و اینکه ایرانیهای زیادی به ژاپن رفت و آمد داشته و اثرگذار بودهاند و دراین میان یکی از مسائلی که از ایران به ژاپن منتقل شده موسیقی و یکسری ابزارآلات موسیقی است که به شدت محافظت میشوند.
میاکه همچنین به جایگاه برخی شخصیت های ایرانی در ادبیات ژاپن اشاره کرد و گفت: در ادبیات ژاپنی از ایرانیان بسیاری در کتابها سخن به میان آمده و تلاش ما بر این است تا نقاط فرهنگی مشترک بین دو کشور را با ابزار هنر و از طریق هنرمندان به نمایش بگذاریم.
وی ویژگیهای تاریخی و فرهنگی تبریز و اماکن فرهنگی این شهر را فرصت مناسبی برای گسترش ارتباطات فرهنگی و هنری میان دو کشور عنوان کرد و افزود: با توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگی، شروع ارتباطات فرهنگی میان دو کشور از شهر تبریز بسیار مهم و موثر خواهد بود.
میاکه با اشاره به اینکه در سال ۱۹۷۰ از طریق ترکیه با خودرو وارد ایران شده و تحقیقات مستمری را انجام دادم گفت: زیرا علاقه خاصی به ایران در میان زاپنی ها وجود دارد و در این سن و سال علاقه وافری به معماری ایرانی داشته و مجدداً به کشورتان سفر می کنم.
وی افزود: روابط بین دو کشور برای سالیان سال وجود داشته و در مسیر جاده ابریشم اقلامی مانند آجیل و فلفل از ایران به کشور ما آمده و ما از این قبیل محصولات را ایرانی می دانیم و بسیار جالب است که مراوده تجاری ایران و ژاپن در قرن ۶ و ۷ بسیار قابل توجه بوده است.
این استاد برجسته فرهنگ و هنر بیان کرد: ژاپن تاثیر زیادی از باغ و معماری ایرانی داشته است که کاخ امپراطوری در قرن ۷ میلادی از جمله آنهاست که در اطراف شهر کیوتو قرار دارد و کانال های این مناطق، نوعی سیستم آبرسانی خاص از روش آبیاری باغ ایرانی را دارا هستند.
وی یادآور شد: در ژاپن یک نوع انبار داریم که اشیای تاریخی و سلطنتی ژاپن در آنجا نگهداری می گردد و ساز ایرانی و ادوات موسیقی سنتی کشور شما در آنجا نگهداری می شود و کاسه های ایرانی منقش به اشکال و طرحهای ایرانی هم نشانه دیگری از تعاملات تاریخی – فرهنگی دو کشور دارد!
میاکه در پایان اظهارات خود خاطرنشان کرد: یک داستان معروف در قرن ۹ وجود دارد که یک شاهزاده ژاپنی که با کشتی دچار حادثه شده بود در سواحل آبهای جنوبی ایران متوقف شده و از تجارب خود پس از سالها در بازگشت به ژاپن استفاده کرده و نشان می دهد که هنرهای سرزمین های ایران، چین، هند و ژاپن از یک دسته هستند!
شایان ذکر است در این نشست، تصمیماتی مبنی بر برگزاری نشست مشترک با هنرمندان و اصحاب فرهنگ آذربایجان شرقی با این استاد برجسته ژاپنی برای ارائه طرحها و ایدههای مناسب برای برگزاری نمایشگاههای هنری و فرهنگی و سمینارهای مختلف اتخاذ شد.
? عکسها از: وحید پوررضوی