“عصرآزادی” از تاکید تشکل های کشاورزی بر تکمیل طرحهای احیای دریاچه اورمیه گزارش می دهد؛

✔ یک کارشناس سدسازی می گوید جهت نجات دریاچه، انتقال آب از حوضه های آبریز دیگر، کوچک کردن حجم دریاچه و تغییر الگوی کشت به محصولات کم آب بر ضروری است!

 

?عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

تشکل های کشاورزی آذربایجان شرقی در کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز گردهم آمده و پیرامون فاجعه پیش آمده در خصوص نگین فیروزه ای آذربایجان بر تکمیل طرح های احیای دریاچه اورمیه تاکید کردند.

جلسه کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی تبریز با موضوع بررسی و شناسایی روش های علمی مقابله با پدیده ریزگردها در حاشیه دریاچه اورمیه و حفظ و ارتقای کشاورزی منطقه و با معرفی دو محصول هیدرومالچ و هیدروژل مرتبط با کاهش مصرف آب کشاورزی و تثبیت شن های روان و جلوگیری از حرکت ریزگردها برگزار شد.

در این جلسه مقرر گردید سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، اراضی مورد نیاز برای اجرای پایلوت کاربرد دو محصول برای کاهش مصرف آب کشاورزی یعنی هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما و محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر را تحویل دهد تا پس از اجرا به صورت پایلوت و اخذ تاییدیه های زیست محیطی و احراز توجیه اقتصادی، نسبت به اجرایی کردن آن در سطح استان اقدام شود.

▪️روش های علمی کشاورزی متضمن مصرف بهینه و حداقلی آب دریاچه اورمیه

رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به هزینه های هنگفتی که در راستای طرح های احیای دریاچه اورمیه صرف اما به سرانجام نرسیده است گفت: هدف از ورود کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز به بحث دریاچه اورمیه، حساس سازی مسئولان امر به تسریع در تکمیل طرح های احیای دریاچه اورمیه است که در صورت خشک شدن این دریاچه عواقب آن دامنگیر ۱۳ میلیون نفر در شعاع ۵۰۰ کیلومتری خواهد شد.

قاسم قویدل افزود: علاوه بر عوامل اقلیمی، خشکسالی و گرم شدن زمین، عوامل انسانی از جمله سدسازی های متعدد در حوضه آبریز دریاچه، حفر هزاران چاه بدون مجوز، ایجاد باغات میوه های آب بر نیز عاملی در خشک شدن دریاچه هستند و اکنون لازم است سدها به روی دریاچه باز شوند، الگوی کشت تغییر یابد و کانال انتقال آب از رود زاب تکمیل و بهره برداری شود.

وی اضافه کرد: احیای دریاچه باید به نحوی باشد که کشاورزان منطقه آسیب نبینند و در کنار احیای دریاچه اورمیه، روش های علمی کشاورزی که متضمن مصرف بهینه و حداقلی آب هستند به کار برده شود که در این راستا، دو محصول هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما که توسط سازمان انرژی اتمی و محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر که توسط گروه تحقیقی بخش خصوصی و  اساتید دانشگاه تبریز مطالعه و تولید شده اند، معرفی خواهد شد تا با اخذ دیدگاه های کارشناسی سازمان ها و تشکل های مرتبط در جهت اجرایی شدن آنها اقدام شود.

▪️هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما

معاون سازمان انرژی اتمی کشور در ارتباط ویدیوکنفرانسی با این جلسه با اشاره به تهیه برنامه جامع و هدفمند این سازمان در خصوص رفع مشکلات و چالش های زیست محیطی از جمله مسائل دریاچه اورمیه، آلودگی ناشی از پسماندهای بیمارستانی شهری و ریزگردها اشاره و گزارشی از اقدامات این سازمان از جمله پیشنهاد نصب تجهیزات در نیروگاه های برق و جلوگیری از ساطع شدن گازها، جلسات مشترک با کمیسیون های مجلس شورای اسلامی، انعقاد تفاهم نامه با سازمان محیط زیست ارائه کرد.

شیرمردی در خصوص دریاچه اورمیه گفت: در جهت اینکه سهمی در احیای دریاچه اورمیه داشته باشیم با تلاش دو مجتمع این سازمان یعنی مجتمع یزد و مجتمع بناب، هیدرو مالچ تولید نموده ایم که در مقایسه با محصولات موجود، سوپر جاذب های پلیمری موجود در آن، قابلیت جذب آب بیشتری را دارند که ۵۰۰ الی ۷۰۰ برابر وزن خود و با استفاده از پرتو الکترون و اشعه گاما، ساختار شبکه ای منتظمی ایجاد می شود که جذب و نگه داشت آب بیشتری دارد و با مدت افزایش زمان دوره آبیاری، موجب صرفه جویی در آب و توسعه سریع فضای سبز خواهد شد و چون در ساختار آن از مواد شیمیایی و پلیمری استفاده نمی شود، دوستدار محیط زیست هم هست.

در ادامه جلسه، یگانه، رئیس مجتمع پرتو فرآیند شمال غرب کشور نسبت به معرفی محصول هیدرومالچ و کودهای کندرها که با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما تولید می شود، پرداخته و مسائل فنی، مزایا و نحوه کاربرد و هزینه های اجرای آن را برای اعضای جلسه تشریح نمود.

▪️محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر

یک محقق و فعال بخش کشاورزی هم به معرفی طرح تولید هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر که با همکاری اساتید دانشگاه تبریز تحقیق و نهایی شده و در حال اجراء می باشد، پرداخت.

 رضا موقر افزود: هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر، ویتامین و عناصر غذایی را در خود دارد و در باغات مرکبات جیرفت و سیب زنوز به صورت پایلوت اجراء کرده ایم.

 وی به معرفی دیگر طرح پژوهشی این گروه با عنوان کنترل ریزگردها و تثبیت شن های روان و حفظ پوشش گیاهی موجود که با همکاری محققان دانشگاه تبریز انجام و نهایی شده است، پرداخت.

▪️لزوم بررسی اثرات زیست محیطی هیدرو مالچ

شهنام اشتری، مدیرکل محیط زیست آذربایجان شرقی با استقبال از طرح تولید هیدرو مالچ بر لزوم بررسی و اثبات اثرات مثبت و منفی آن بر روی E.C خاک تاکید کرد و گفت: اول باید به صورت پایلوت اجرا و بعد در خصوص توسعه استفاده از آن تصمیم گیری شود.

رخ افروز، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان نیز افزود: در سال های گذشته استفاده از مالچ به صورت پایلوت در کانون های گرد و غبار دریاچه اجرا و چون تاثیر سوءزیست محیطی داشتند، اجرای آن متوقف شد و در خصوص محصول معرفی شده، ضمن استقبال از آن، اول باید بحث ترکیبات و چسب و مواد پلیمری و اثرات آن بررسی و همچنین مدت زمان ماندگاری مالچ با توجه به هزینه اجرای آن شامل ۱۰۰ میلیون تومان به ازای هر هکتار و امکان استفاده در شوره زارها و بسترهای نمکی دریاچه با توجه به وجود ۸۲ هزار هکتار بستر نمکی در سطح دریاچه اثبات و احراز شود و سازمان جهاد کشاورزی آمادگی دارد اراضی لازم را در جهت اجرای پایلوتی طرح در اختیار صاحبان طرح ها قرار دهد تا پس از احراز شرایط لازم، به بحث های ترویجی اقدام شود.

▪️تشکل های کشاورزی تکمیل طرح های احیای دریاچه ارومیه را مطالبه می کنند

بشیر جعفری، رئیس صندوق حمایت از بخش کشاورزی آذربایجان شرقی خواستِ تشکل های کشاورزی را اولویت دادن به تکمیل طرح های احیای دریاچه اورمیه عنوان کرد و افزود اولویت بابد تکمیل طرح های مصوب احیای دریاچه باشد و با توجه به هزینه بالای هیدرو مالچ، اولویت هزینه کرد هم باید در راستای طرح های احیای دریاچه باشد.

عطاءالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور با اشاره به اینکه در سال ۹۹، تراز آب دریاچه به رقم موجود در برنامه احیاء رسیده بود، از عدم اجرای مصوبات ستاد احیای دریاچه اورمیه از جمله انتقال آب از حوزه زاب و رهاسازی آب سدها توسط وزارت نیرو انتقاد و پیشنهاد نمود: طرح های هیدرو مالچ توسط شهرداری ها برای استفاده در فضای سبز و صرفه جویی در آب مورد نیاز فضای سبز شهرها اجراء شود.

قویدل، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز نیز با تاکید بردر اولویت قرار گرفتن احیای دریاچه اورمیه افزود: ایجاد کمربند سبز با طرح هیدرومالچ در کنار طرح های احیا می تواند اجرا و مفید واقع شود.

▪️آخرین روند اجرایی تونل انتقال آب رودخانه زاب

یک کارشناس حوزه سدسازی، با اشاره به اینکه با بهره برداری از تونل ۳۶ کیلومتری انتقال آب از رود زاب و اتصال به رودخانه گدارچای جهت انتقال به دریاچه، ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب از حوزه زاب به دریاچه انتقال خواهد یافت گفت: هم از طرف پیرانشهر و هم از طرف نقده با دستگاه TBM ایجاد تونل انجام یافته و اتمام پروژه به خاطر قرار گرفتن ۲ کیلومتر از مسیر تونل در آبرفت و مشکل عبور دستگاه TBM از عمق ۹۰ متری رودخانه با مشکل مواجه شده بود که با روشی دیگر کار در حال انجام و در شُرُف اتمام است.

قهرمان زارع افزود: جهت نجات دریاچه، انتقال آب از حوضه های آبریز دیگر به حوضه دریاچه اورمیه، کوچک کردن حجم دریاچه، تغییر الگوی کشت به محصولات کم آب بر ضروری است.

▪️آذربایجان شرقی در ساختار اجرایی و سیستمی احیای دریاچه اورمیه حضور ندارد

نماینده دفتر ستاد احیای دریاچه اورمیه گفت: پروژه های ستاد احیای دریاچه اورمیه، پروژه های زمان بندی شده است و انتظار نتیجه بدون توجه به زمان بندی منطقی نیست و ۷ سال اول پروژه مربوط به دوران تثبیت بود و در مقاطعی به تراز پیش بینی شده رسیده بودیم.

صفرزاده افزود: ۶۸ درصد از اعتبارات پرداختی پروژه احیای دریاچه اورمیه متمرکز بر سه پروژه سخت افزاری طرح انتقال آب از سد کانی سيب، طرح انتقال آب از سد سيلو، طرح تکميل تصفيه خانه حوضه آبريز درياچه اورميه بود که در نتیجه اجرای آنها مجموعاَ حدود ۳/۱ میلیارد متر مکعب آب به دریاچه هدایت شود و سوالی که برای فعالان محیط زیست مطرح است، این که این پروژه ها که بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند در یک سال اخیر نواقص آنها چرا کامل نشده است.

وی اضافه کرد: اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی و سایر ارگان ها، مسئولیت مستقیم سیستمی و ساختاری در رابطه با احیای دریاچه اورمیه ندارند و در ساختار ستاد احیای دریاچه اورمیه، این استان حضور نداشته و ندارد و همکاری ما بر اساس احساس مسئولیت در مسائل زیست محیطی می باشد و بر این اساس موضوعات را  از آذربایجان غربی و دفتر مرکزی پیگیری می کنیم و با توجه به دغدغه های استان لازم است که در فاز دوم فعالیت ستاد احیای دریاچه اورمیه، استان در ساختار سیستمی ستاد احیاء تعریف شود لذا برای آذربایجان شرقی در مرکز آینده پژوهی و احیای دریاچه اورمیه که در آذربایجان غربی ایجاد شده، به اندازه یک دفتر  و کارشناس جایگاه تعریف نشده است!