بالاجا قارا بالیق در تبریز بر روی صحنه رفت؛ هنرمندی ۸۰ کودک خردسال برای اولین بار
عصرآزادی/ شهرام صادق زاده: نمایش “بالاجا قارا بالیق” Balaca Qara Balıq یا همان ماهی سیاه کوچولو از ۶ مهرماه سال جاری هر روز در دو سئانس ۱۸:۳۰ و ۲۰:۳۰ به مدت ۷۰ دقیقه در سالن تربیت مجموعه تئاتر شهر تبریز بر روی صحنه رفت.
کارگردان و دراماتورژ این نمایش که بر اساس داستان “ماهی سیاه کوچولو” شاهکار زنده یاد صمد بهرنگی بر روی صحنه می رود با اشاره به اینکه امیدواریم این بار در اجرای نمایش خوش شانس باشیم گفت: وقتی در سال ۹۸ به اجرای نمایش معظم کوراوغلو پرداختیم شیوع ویروس کرونا موجب توقف اجرای آن گردید و با مشکل روبرو شدیم.
“یعقوب صدیق جمالی” با ذکر این نکته که دغدغه همیشگی‌ام، اجرای صحنه ای این داستان بوده است افزود: سالها پیش ورژن عروسکی ماهی سیاه کوچولو را انجام دادیم که به دلایل مختلف امکان اجرای آن در تبریز مقدور نشد اما این نمایش عروسکی در تهران و پس از آن نیز در شهر بورسای ترکیه بر روی صحنه رفت و اتفاقاً به طور وصف ناپذیر مورد توجه تماشاچیان روزگار چشیده آنجا قرار کرفت.
وی از مشارکت فعال ۷۵ الی ۸۰ کودک خردسال بین ۵ تا ۱۱ ساله در این نمایش سخن به میان آورد و اضافه کرد: این امر برای ۹۹ درصد از آنها اولین کار صحنه ای محسوب می گردد و وظیفه خود را به نحو مطلوب انجام داده اند.
کارگردان نمایش بالاجا قارا بالیق، هدف از مشارکت دادن خردسالان در اجرای داستان این نمایش را شناساندن فرزندان آذربایجان با شخصیت صمد بهرنگی دانست و گفت: در واقع، آنها به جای اینکه با مزخرفات روزانه آشنا شوند با فرهنگ و ادب ملت خود آشنا شده و به آماده سازی نمایش اقدام کرده‌اند.
وی یادآور شد: هرچند مخاطبان نمایش برای تمام گروه های سنی است اما توسط فرزندان آذربایجان تهیه و تدوین شده و تحلیلی که از داستان می توان کرد نشان می‌دهد که می تواند برای تمام رده های سنی و حتی بزرگسالان جالب و جذاب باشد زیرا داستان ماهی سیاه کوچولو قابلیت تحلیل اساطیری، افسانه ای، تاریخی و حتی معاصر را هم دارد.
صدیق جمالی اظهار کرد: هر تفکر و اندیشه ای که نمی‌خواهد در محدودیت و در باتلاق غوطه ور باشد تحلیل کلی بالاجا قارا بالیق است و لذا یک مفهوم در تئاتر وجود دارد که مغفول مانده و آن دراماتورژی است که متاسفانه برخی از همکاران اطلاع کافی از آن ندارند زیرا در حقیقت اثر یک نمایشنامه است در حالی که دراماتورژی آن را نویسنده انجام داده و قابل نمایش نموده است، یک داستان را بر روی صحنه برده و به آن دیالوگ اضافه شده و بخشی از داستان که قابلیت نمایشنامه ای نداشته هم حذف شده اند!
صدیق جمالی، استفاده از رقص آذربایجانی را ویژگی عادی داستان های منطقه دانست و گفت: رقص در نمایش ما حالت دراماتیک پیدا کرده و کاربرد آن در تاریخ ما نشان داده شده است زیرا رقص، شناسنامه مردم آذربایجان است!
کارگردان نمایش بالاجا قارا بالیق در پاسخ به سوال خبرنگار “عصرآزادی” در خصوص سبک و سیاق دیالوگ های نمایش به زبان تورکی توضیح داد: این نمایش موزیکال، برای تمام رده های سنی در نظر گرفته شده و جهت تنوع، مقداری دکور و صحنه جدید هم به اصل داستان اضافه شده تا مورد پسند مخاطبان قرار گیرد و سبک و سیاق دیالوگ های آن هم در حد و اندازه تورکی امروزی است تا به عامه فهمی آن ضربه وارد نکند!
صدیق جمالی در پایان تاکید کرد: صمد بهرنگی در این داستان به دنبال قهرمان پروری و اسطوره سازی نیست بلکه تلاش می کند تا پرسشگری و هدف دار زیستن را در قالب ماهی سیاه کوچولو بیان کند و تلاش کند تا از طریق همین حس کنجکاوی و دانستن، تارهای پوسیده نادانی را از بین برده و به سوی فردایی روشن سوق دهد.
شایان ذکر است قهرمان اصلی داستان که ماهی سیاه کوچولویی است از زندگی و زیستن در برکه ای کوچک که به خیال دیگران تمام دنیا در آن خلاصه می گردد، خسته گشته و علیرغم مخالفت ماهی های بزرگتر با آرزوی رسیدن به دریا به تنهایی گام برمی دارد و با خطرات بسیاری مواجه می شود و سرانجام جان خود را برای نجات ماهی ها از دست مرغ ماهی خوار در نبرد با وی از دست می دهد و…
شهروندان و عموم علاقه مندان نمایش های تورکی می توانند جهت تماشای این نمایش ۷۰ دقیقه ای از ۶ مهرماه سال جاری هر روز در دو سئانس ۱۸:۳۰ و ۲۰:۳۰ در سالن تربیت مجموعه تئاتر شهر تبریز حضور یابند.
