کاهش ۵۰ درصدی سطح کشت گوجه فرنگی در فضای آزاد آذربایجان شرقی

عصرآزادی آنلاین/ سرویس شهرستانها: رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی گفت: با توجه به لزوم مدیریت مصرف آب و با تاکید بر رعایت الگوی کشت، سطح کشت گوجه فرنگی در استان را تا ۵۰ درصد کاهش می یابد.
اکبر فتحی با اشاره به اینکه بخشی از امنیت غذایی را در دسترس بودن محصولات غذایی متنوع تشکیل می دهد، گفت: در امنیت غذایی نمی توان صرفاً روی یک محصول تاکید کرد و هر محصولی که مورد نیاز است باید ضرورتاً کشت شود، کشت این محصولات باید در پهنه کشور و بر اساس ظرفیت ها و شرایط آب و هوایی هر منطقه صورت گیرد.
وی با اشاره به کاهش میزان تولید گوجه فرنگی در استان نسبت به آخرین سال زراعی ادامه داد: از یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی استان، جمع سطح زیرکشت گوجه فرنگی استان ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار الی ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی افزود: اگر سرانه مصرف را نزدیک به ۳۰ کیلوگرم لحاظ کنیم آذربایجان شرقی با 4 میلیون نفر جمعیت حدود 120 هزار تن نیاز به گوجه فرنگی خواهد داشت و این در حالی است که میزان تولیدات گوجه فرنگی ما در استان حدود 120 هزار تن تا 130 هزار تن در نوسان است اما وقتی در خصوص محصولات کشاورزی صحبت می کنیم تولیدات یک استان به صورت مجزا مورد بحث نیست و تولیدات استانهای دیگر نیز متاثر خواهد بود. مخصوصاً محصولی مانند گوجه فرنگی که به شدت فسادپذیر است و در زمان محدود به بازار روانه می شود.
فتحی اضافه کرد: وضعیت آذربایجان شرقی در حوزه صنایع تبدیلی قابل قبول است و به همین دلیل در خصوص محصولی مانند گوجه فرنگی، از استانهای دیگر به آذربایجان شرقی ارسال می شود تا در استان ما فرآوری شود بنابراین برنامه ریزی در خصوص مصرف به صورت تازه خوری و استفاده در صنایع تبدیلی باید در سطح ملی انجام گیرد.
وی در خصوص بهای تمام شده گوجه فرنگی گفت: بهایی که اخیراً برای این محصول استخراج شده است با احتساب هزینه های کارگری و سود معقول 15 درصدی هر کیلو 4 هزار تومان است اما در پیک مصرف و برداشت با قیمتی کمتر از این میزان خریداری می شود. گوجه فرنگی معمولاً در ابتدا و انتهای فصل برداشت با افزایش قیمت خرید روبرو می شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در خصوص قیمت تضمینی خرید گوجه فرنگی اظهار کرد: قیمت خرید تضمینی همان کف قیمت است و به این علت انتخاب می شود که کشاورز متضرر نشود و در حال حاضر دولت ۳ هزار و ۸۰۰ تومان برای هر کیلو را به عنوان قیمت خرید تضمینی گوجه فرنگی انتخاب کرده است تا اگر در هر استان از این قیمت پایین تر آمد با توجه به ظرفیت های هر استان در بخش های مختلف از قبیل اتحادیه های کشاورزی، تشکل ها، سازمان تعاون روستایی و پشتیبانی مالی که از طریق نهادهای پشتیبان مانند بانک کشاورزی و صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی صورت می گیرد، در آن مقاطع زمانی برای فرآوری اقدام به خرید گوجه فرنگی کنند.
وی با اشاره به بازار صادراتی گوجه فرنگی هایی که در محیط های کنترل شده در استان کشت می شوند ابراز داشت: سرمایه گذارانی که در حوزه گلخانه سرمایه گذاری می کنند، ابتدا بازار فروش خود را پیدا می کنند و به همین دلیل حدود 30 هزار تنی که در محیط های گلخانه ای کشت می شود، تاثیر قابل توجهی در بازار گوجه فرنگی که در محیط آزاد کشت می شود، ندارد.
فتحی تمرکز تولید بر محصولات استراتژیک در حوزه کشاورزی را عملا غیرممکن دانست و افزود: زمین های کشاورزی استعدادهای مختلفی دارند و بر همین اساس باید اقدام به کشت محصول کرد و برخی محصولات نیز با وجود اینکه راهبردی نیستند اما محصولاتی حساس و دارای اهمیت هستند و در سفره روزانه مردم جای دارد که گوجه فرنگی نیز به صورت تازه یا در قالب رب گوجه فرنگی جزو همین محصولات است بنابراین کشت آن ضرورت دارد اما کشت آن باید به اندازه و بر اساس نیاز باشد اما خارج از این نیاز کشت گوجه فرنگی در فضای آزاد حتی اگر به صورت رب گوجه فرنگی قرار باشد صادر نیز شود، آنچنان مورد قبول ما نمی باشد و توجیهی نیز ندارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در خصوص پراکندگی واحدهای صنایع تبدیلی گوجه فرنگی در استان گفت: بیشترین میزان کشت گوجه فرنگی در فضای آزاد در استان در شهرستان ملکان انجام می شود در حالی که مجموعه های فرآوری در تبریز و شبستر قرار دارد و البته باید توجه داشت که این سرمایه گذاری ها تقاضا محور است و از طرف بخش خصوصی انجام شده است.

وی با اشاره به قرار داشتن شهرستانهایی که در آن گوجه فرنگی فضای آزاد کشت می شود در حوضه دریاچه ارومیه، قرار دارد گفت: کشت بیشتر از نیاز در این مناطق که حوضه دریاچه ارومیه است، فاقد توجیه است لذا این نیاز در الگوی کشت برای هر شهرستان مشخص شده است.
فتحی تاکید کرد: برخلاف تصوری که وجود دارد، سطح زیرکشت افزایش پیدا نکرده بلکه با استفاده از ارقام اصلاح شده عملکرد در واحد سطح به متوسط 50 تن افزایش یافته است و این بخاطر استفاده از بذور اصلاح شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی اضافه کرد: در گذشته سطح زیر کشت گوجه فرنگی در استان بالا بوده و اجباراً این سطح زیرکشت کاهش پیدا کرده است اما باید باز هم آن را کاهش دهیم و طبق الگو اگر میزان سطح کشت فعلی را به 50 درصد کاهش دهیم، می توانیم نیاز استان را تامین کنیم.
وی با اشاره به خلاء قانونی در خصوص رعایت الگوی کشت توسط کشاورزان گفت: برخی تصور می کنند اگر کشاورزی محصولی را کاشت که به طور مثال آب زیادی نیاز دارد، سازمان جهاد کشاورزی می تواند از وی شکایت کند در صورتیکه که مالکیت در کشور ما محترم است و رسالتی که برای جهاد کشاورزی تعریف شده است توصیه ای است.
فتحی ادامه داد: حتی در الگوی کشت نیز نگاه سلبی نیست و با نگاه ایجابی سعی شده است با استفاده از مشوق ها این الگو اجرایی شود. کشاورز نیز به وضعیت معیشتی نگاه می کند و بر این اساس تصمیم گیری می کند. این توصیه ها ارائه می شود اما اگر کسی آن را اجرایی نکرد ابزار قانونی برای برخورد وجود ندارد.

وی با اشاره به سیاست وزارت جهاد کشاورزی در خصوص انتقال محصولات پرآب بر مانند سبزیجات و صیفی جات به محیط های کنترل شده تاکید کرد: اگر در 4 سال اخیر تمرکز بر این مسئله قرار دارد که با اعطای تسهیلات و در اختیار قرار دادن زمین، سطح گلخانه ها افزایش پیدا کند به این دلیل است که کشت سبزیجات و صیفی جات را به داخل گلخانه ها منتقل کند لذا در حال حاضر ظرفیت ها و توانایی های ما در استان به صورتی است که کشت گوجه فرنگی را به گلخانه منتقل کنیم اما برای الزام این جابجایی باید آن خلا قانونی که وجود دارد در مورد عدم رعایت الگوی کشت را برطرف کنیم بنابراین اگر بخواهیم از منابع خود به صورت بهینه استفاده کنیم باید با اقتدار این جابجایی را انجام دهیم و قانون نیز باید این اجبار را ایجاد کند.
فتحی، بازار روسیه را یک بازار مناسب با ظرفیت بالا برای محصولات کشاورزی قلمداد کرد و گفت: باید به این مسئله توجه کنیم که محصول ما چگونه رقابت پذیر می شود لذا با توجه به برنامه وزارت جهاد برای کاهش سطح کشت گوجه فرنگی در محیط های آزاد، از گوجه کاران تقاضا می کنم همکاری لازم را با سازمان جهاد کشاورزی داشته باشند البته این برنامه به این معنی نیست که ما کشاورزان را تنها می گذاریم بلکه همواره در کنار کشاورزان هستیم لذا اگر قیمت گوجه فرنگی از قیمت تضمین شده پایین تر آمد از طریق صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی ورود پیدا کرده و خریداری می کنیم تا فرآوری انجام دهیم.
فتحی در پایان سخنان خود در خصوص کشت قراردادی هم گفت: بازرگانان و صادرکنندگان می توانند قبل از فصل کشت با کشاورز قرارداد ببندند تا کشاورز محصول مد نظر آنها را با کیفیتی که می خواهند کشت کند و در فصل برداشت نیز محصول مورد نیاز خود برای صادرات را تحویل بگیرند.