“عصرآزادی” از ضرورت فرهنگ سازی برای نیازمندان فرآورده های خونی گزارش می دهد؛

? عصر آزادی آنلاین/ شهرام صادق زاده

مدیرکل انتقال خون آذربایجان شرقی می گوید این استان خون بیماران نیازمند خود را به حد کافی تامین کرده و به کمک مردم نیکوکار در ذخایر خونی در وضعیت خوبی قرار دارد!
استقبال روزافزون مردم آذربایجان شرقی درباره اهدای خون موضوع جالب توجهی است که باید برای تمام ایام سال حفظ گردد به طوری که میزان اهدای خون در این استان طی امسال نسبت به سال گذشته حدود ۱۲ درصد رشد را نشان می‌دهد.
مردم آذربایجان شرقی در سال گذشته حدود ۵۰ هزار واحد خون اهدا کرده اند که ۵۲ درصد اهداکنندگان خون در این مدت از سوی اهدا کنندگان مستمر انجام شده و جای تقدیر دارد.
نکته قابل تاسف و تامل، اهدای خون ناچیز از سوی زنان است که نسبت به سالهای اخیر تنها دو درصد افزایش را نشان می دهد و ضروری است در ۹ مرداد به عنوان روز ملی اهدای خون بار دیگر فرهنگ سازی های جدی در این خصوص صورت گیرد!
پزشکان می گویند هر فردی که خون اهدا می‌کند در واقع جان سه نفر را نجات می‌دهد زیرا از خون اهدایی وی سه فرآورده پلاسما، پلاکت و گلبول قرمز فشرده استخراج می‌شود و علاوه بر اَجر معنوی و منفعت بدنی، احساس مسئولیت اجتماعی او بسیار قابل ستایش بوده و پاداش بی نهایتی دارد!
▪️اهدای خون باعث ترمیم مجدد و بازسازی مغز و استخوان می‌شود

شب است و بر روی تخت های یک بیمارستان، بیماران زیادی خوابیده اند که برای هر لحظه نفس کشیدن نیازمند جریان خون گرمی هستند که باید همنوعشان اهدا کنند تا جانی دوباره به آنها ببخشد و این چرخه نیاز و ایثار همیشگی بماند.
گرچه این نیاز به خون در برخی بیماران مانند مبتلایان تالاسمی یک نیاز دائم و مستمر است اما بیماران بسیار دیگری مانند افزاد دچار تصادف، برخی مادران در آستانه زایمان و نوزادان نارس مبتلا به زردی نیز به خون احتیاج پیدا می‌کنند.
به مدد نهضت داوطلبانه خون و حضور اهداکنندگانی که هر سال چندین بار اقدام به این امر نوع دوستانه می‌کنند نیازهای بیماران بستری به طور کامل تأمین می‌شود و شاید حتی این بیماران متوجه نباشند که اگر اهداکنندگان نباشند چه عواقب خطرناکی سلامتی آنان را تهدید می‌کند اما خدا می داند و از صبح فردا، اهداکنندگان داوطلب بر روی تخت های مراکز خونگیری قرار می گیرند تا از تعداد بستری شدگان بیماران بیمارستانی کاسته شود!
یک پزشک متخصص خون و آنکولوژی با اشاره به تصورات غلط در این خصوص گفت: اهدای خون در بین افراد اعم از زن و مرد منفعت بالایی دارد چون باعث ترمیم مجدد و بازسازی مغز و استخوان می‌شود.
هادی موسی خانی افزود: بر خلاف تصور عموم به ویژه زنان نسبت به اهدای خون، این امر هیچ ضرری ندارد و می‌توان با جلوگیری از هدررفت خون فرد دهنده به سلامت بیمار گیرنده نیز کمک کرد.
وی اضافه کرد: تنها در شرایطی که فرد دچار کم خونی باشد، رفتارهای پرخطر داشته و یا ریسک انتقال بیماری‌های عفونی در او وجود داشته باشد اهدای خون مجاز نیست وگرنه در غیر اینصورت خطری فرد اهداکننده خون را تهدید نمی‌کند.
موسی خانی تاکید کرد: افراد داوطلب اهدای خون خود کنترلی بیشتری از خود نشان می‌دهند و همین در سلامت خون آنها اهمیت بسیار بالایی دارد.
▪️اهدای مستمر خون درباره درمان بیماران نیازمند یک امر حیاتی است

بر اساس اعلام سازمان انتقال خون، در استان‌های گیلان، خراسان رضوی، قم، لرستان، یزد، فارس و سیستان و بلوچستان میزان ذخایر خون در جغرافیای ذخایر فرآورده های خونی در وضعیت قرمز قرار دارند که از هموطنان ساکن در آن مناطق دعوت دعوت شده است اهدای خون را در برنامه روزانه خود قرار دهند.
در استان‌های اردبیل، زنجان، قزوین، مازندران و البرز وضعیت آبی است و استان‌های مرکزی، کرمانشاه، اصفهان، خراسان جنوبی، چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، بوشهر و هرمزگان نیز در همین دسته قرار می‌گیرند؛ به این معنا که خوب است مردم به روال معمول اهدای خون را ادامه دهند اما در ۱۳ استان دیگر از جمله آذربایجان شرقی وضعیت ذخایر خون مطلوب و در وضعیت سبز می باشد که نشان دهنده اشرافیت مردم آذربایجان در کمک به ادامه حیات همنوعان خود دارد.
روزانه بیش از ۴۰۰ واحد خونی در آذربایجان شرقی اهدا می‌شود که به گفته مسئولان امر، نیاز استان را تا حدودی تامین می نماید اما اهدای خون مستمر باید از طریق فرهنگ سازی های اجتماعی تداوم یابد تا به افزایش قابل توجه نیازمندی بیماران منجر گردد.
مسئول اهداکنندگان انتقال خون تبریز نیز با اشاره به اینکه بسیاری از بیماری ها نیاز به تزریق خون دارند گفت: برخی از موارد جراحی، حوادث رانندگی، بیماری های سرطانی، شیمی درمانی و غیره نیازمند تزریق فرآورده‌های خونی نظیر پلاکت، اِف.اِف.تی و پلاسما است که هیچ جایگزینی برای آن پیدا نشده و کماکان اهدای مستمر خون درباره درمان این بیماران یک امر حیاتی است!
فرانک شوکتی با ذکر این نکته که برخی از فرآورده‌های خونی مانند پلاکت طول عمر سه روزه برای تزریق بیماران را دارند افزود: بعد از سپری شدن این مدت، پلاکت ها قابل استفاده و نگهداری نیستند و نیاز به آنها به شدت احساس می‌شود که برای بیماران نیازمند به شیمی درمانی و دارای سرطان سلولهای خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای همین است که همواره گفته می‌شود اهدای مستمر خون سالم در تمام روزهای سال برای درمان اینگونه بیماران ضروری می باشد.
▪️تنها جایگزین خون انسان تزریق خون اهداکنندگان است

مدیرکل انتقال خون آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه خون یک ماده غیرقابل سنتز در خارج از بدن بوده و هیچوقت نمی توان آن را در بیرون از بدن تهیه کرد گفت: البته در مورد خون های مصنوعی پیشرفت هایی در علم پزشکی حاصل شده است اما تنها جایگزین خون انسان، خون اهداکننده ای است که از طریق او تهیه و به بیمار نیازمند تزریق می گردد.
مهدی رسولی افزود: با پیشرفت علم پزشکی، برای حادثه دیدگان سوانح و برخی از بیماری ها، روش های تشخیص و درمانی لازم است که در برخی مواقع تزریق انجام شود و اهمیت خون از این نظر مشخص می گردد.
وی با ذکر این نکته که تنها راه تامین خون و فرآورده‌های خونی برای بیماران نیازمند فعلاً تامین خون از طریق اهداکنندگان خون سالم است اضافه کرد: آذربایجان شرقی با توجه به جمعیت خود در سطح کشور جزو استان هایی است که خون بیماران نیازمند خود را به حد کافی تامین کرده و خوشبختانه با کمک مردم استان در ذخایر خونی در وضعیت خوبی قرار داریم.
رسولی حفظ ذخایر و خون رسانی کافی را نیازمند مساعدت و یاریگری هم استانی ها دانست و تاکید کرد: مردم عزیز باید حمایت خود را در اهدای خون به صورت مستمر به انجام رسانند و حتی امر اهدای خون را در برنامه زندگی خود قرار دهند تا با اهدای مستمر – و نه مناسبتی – ما را در تامین خون حیاتی به بیماران نیازمند یاری نمایند.
وی اظهار کرد: باور نادرست در خصوص خطرات اهدای خون برای زنان در جامعه جا افتاده است که صحیح نیست زیرا آنها تصور می کنند که کم خونی در بین زنان بیشتر است در حالی که اگر شرایط کلی اهدای خون را داشته باشند باید به مراکز خونگیری مراجعه نمایند.
رسولی یادآور شد: پس از معاینات اولیه، تست هموگلوبین انجام می‌شود و اگر آرزوی کم خونی و سایر موارد پزشکی وجود داشته باشد منع اهدای خون صادر می شود و در غیر این صورت، خانم اهداکننده به اتاق خونگیری هدایت شده و عمل خونگیری انجام می گردد.

▪️مشکل اهدای خون زنان به باورهای غلط مربوط می شود!

یک کارشناس فرآورده های خون با تاکید بر اینکه وظیفه سازمان انتقال خون، تامین خون برای نجات جان بیماران است گفت: دریافت کنندگان خون چند دسته هستند؛ گروهی از بیماران مانند تالاسمی‌ها به صورت مستمر، عده‌ای به واسطه بیماری‌هایی همچون نارسایی‌های کلیوی و بیماری‌های انعقادی و تعدادی هم به خاطر حادثه یا جراحی نیاز به خون پیدا می‌کنند و با وجود این همه پیشرفت در جنبه‌های مختلف علم، همچنان جایگزینی برای خون وجود ندارد و انسان‌ها باید برای نجات یکدیگر، اهداکننده خون باشند.
بیتا ربانی افزود: زنان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند و به دلایل مختلف جمعیت سالم‌تری برای اهدای خون هستند لذا یک زن به عنوان ستون خانواده می‌تواند در تغییر نگرش و آگاهی افزایی اعضای خانواده نسبت به فرهنگ اهدای خون نقش داشته باشد!
وی با اشاره به اینکه اگر نقش زنان در اهدای خون پررنگ نشود نیمی از جمعیت نادیده گرفته می شوند اضافه کرد: میزان مشارکت زنان در کشورهای منطقه مدیترانه شرقی حدود ۷ درصد است اما متاسفانه مشارکت زنان در ایران برای اهدای خون ۴.۵ تا ۵ درصد از آمار کل اهداکنندگان خون است و در ۱۰ سال اخیر هم این مشارکت سیر نزولی داشته که با تدابیر مختلف در دو سال اخیر شرایط در حال بهبود است.
ربانی در خصوص دلایل مشارکت پایین زنان در اهدای خون گفت: خانم‌ها فکر می‌کنند با اهدای خون دچار مشکل می‌شوند در حالی که این باور کاملاً غلط باید فرهنگسازی شود و با پزشکان نیز مذاکره گردد زیرا بعضاً می‌بینیم که به خاطر شک در کم خونی زنان، آنها را از اهدای خون معاف می‌کنند!
این کارشناس یادآور شد: بررسی‌ها نشان می‌دهد از بین کل مراجعان اهدای خون فقط ۳ دهم درصد به دلیل کم خونی معاف شده‌اند ولی در بین خانم‌ها ۷ درصد معاف شده اند که اثبات کننده شکّ پزشکان به کم خونی زنان است اما واقعیت این است که میزان کم خونی بر اساس مقالات علمی و آمارهای جهان تقریباً به اندازه میانگین‌های جهانی است و مشکل اهدای خون زنان به باورهای غلط در این مورد مربوط می شود!

▪️مَخلص کلام

تامین خون و فرآورده های خونی یک فوریت پزشکی است و با کاهش ذخایر خونی تامین نیاز بیماران به این ماده حیاتی با چالش مواجه می گردد که فقط با افزایش مشارکت انسانهای سالم و نیکوکار در امر انساندوستانه اهدای خون قابل پاسخگویی است.
هم اکنون شهروندان بسیاری هستند که با روشن بینی خود دریافته اند که اهدای خون سالم یکی از پاک ترین انواع انفاق است لذا امروزه با فرهنگ سازی و ترویج معروف پسندیده اهدای خون، اعتقاد به باورهای دینی و سنتهای ارزنده اخلاقی، بسیاری از اقشار جامعه با آگاهی از ضرورت تهیه مستمر خون سالم، داوطلب اهدای این ماده حیات بخش می باشند.
اهداکنندگان نیک اندیش و نیکوکار هر روز را روز اهدای خون و روز اهدای زندگی می دانند و اینگونه تفکرات قابل تشویق و انرژی بخش چرخه احیای سلامتی بیماران نیازمند را تامین کرده و آنها را به تداوم زندگی امیدوار می کند که همانا بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند…