سرگیجه در پیشانی صنعت آذربایجان

عصرآزادی/ شهرام صادق زاده

گروه صنعتی ماشین سازی تبریز و ریخته گری آن شناسنامه صنعت آذربایجان و حتی ایران است به طوری که روزگاری این مجموعه در نوع خود از بهترین واحدهای صنعتی و اقتصادی کشور محسوب می شد اما طی سال های گذشته به دلیل برخی مسائل و مشکلات پیش آمده و از طرفی بدهی های انباشته بالا و منسوخ شدن ماشین آلات و تکنولوژی فعلی، دیگر آن پویایی گذشته را ندارد و به طور کلی رو به فرسودگی و مرگ تدریجی است.
گویا در راستای سفر دوم رئیس جمهور دولت سیزدهم به آذربایجان شرقی ۳ مصوبه برای شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز در نظر گرفته شده که مهم ترین آن ضرورت تسریع در تعیین تکلیف و خارج شدن از لیست واگذاری به سازمان خصوصی سازی بود و حالا در این باره چشم آذربایجانی ها به دولت است تا با تحقق وعده های خود، شاهد نجات این شرکت از مرگ حتمی باشند وگرنه با فوت هفته ها و ماه ها دوره دولت سیزدهم پایان یافته و تمام معادلات دلسوزان صنعت آذربایجان برهم می ریزد که در واقع، یادگار تلاش نیاکان ما در تامین آینده شغلی آیندگانشان بوده است…

صنعت اول

کارگران ریخته‌ گری ماشین سازی تبریز در دیدار اخیر خود با ریاست جمهوری کشور در جریان سفر او به آذربایجان شرقی درخواست کردند این شرکت از لیست واگذاری به بخش خصوصی خارج شده و با تخصیص ۲ هزار میلیارد تومان نسبت به نوسازی و بازسازی آن اقدام شده و از تسهیلات تبصره ۱۴ بهره‌مند گردد.
مدیرعامل فعلی، این شرکت را در حالی که فقط ۱۲ میلیون تومان موجودی در حساب آن وجود داشت تحویل گرفته و در حدود این سه سال ضمن پرداخت حقوق کارگران، افزایش حقوق و مزایا و قسمتی از بدهی های شرکت را پرداخت نموده است اما از اینکه نمایندگان سه شرکت روس، تورک و صرب از شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز بازدید کرده و به دلیل قدیمی بودن خط تولید شرکت، این بازدیدها منجر به عقد قرارداد نشد شِکوه دارد.
شرکت ریخته گری بیش از ۸۰۰ مشتری بالقوه دارد که در صورت بهبود شرایط تولید می توانند به بالفعل تبدیل شوند لذا با توجه به اینکه شرکت ریخته گری ماشین سازی در لیست واگذاری قرار گرفته، نه امکان ورود بخش خصوصی برای نوسازی آن وجود دارد و نه دولت برای به روز رسانی خط تولیدش اقدام می کند که این امر موجب غیر رقابتی شدن محصولات شرکت در بازارهای داخلی و خارجی شده است.
به اعتقاد کارشناسان حوزه صنعت، فرسوده بودن دستگاه ها، نبود نقدینگی، آلودگی محیط کارگاه ها به گرد و غبار و غیره، ریخته گری ماشین سازی تبریز را در شرایط سختی قرار داده است.
شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز که تا ۳۰ سال قبل در نوع خود در کشور رقیب نداشت، گویای وضع نا بسامان آن بوده و بیانگر این حقیقت است که این شرکت با وجود داشتن نیروی انسانی متخصص و کارآمد و همچنین زیرساخت های لازم، نمی تواند با تکنولوژی زمان جنگ جهانی دوم قامت راست کند.
در حال حاضر تولید سالانه شرکت ۸ هزار تن می باشد که در صورت اجرای طرح توسعه تولیدات شرکت به سالانه ۳۵ هزار تن افزایش خواهد یافت به طوری که برای تولید بیش از ۲۴۰ قطعه سبک و سنگین در کارگاه‌های مختلف، حدود ۴۰۰ نفر فعالیت دارند.

صنعت دوم

مدیرعامل شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز با اشاره به اینکه احیا، پیشرفت و توسعه این شرکت در گرو عملی شدن وعده‌های ریاست جمهوری در دور دوم سفر به آذربایجان شرقی است اعتقاد دارد اولین و مهم ترین خواسته ما این بود که اقدامات لازم برای تعیین تکلیف و خارج شدن از لیست واگذاری به سازمان بخش خصوصی انجام گردد تا شرکتهای ماشین سازی و ریخته گری ماشین سازی تبریز به دولت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بازگردد.
“علی سررشته” با بیان اینکه به دولت اجازه داده می شود از محل تبصره ۱۴ قانون بودجه از شرکت های مشکل دار حمایت کند گفت: دومین مصوبه ما در خصوص اعطای تسهیلات برای تسویه بدهی های این مجموعه از محل تبصره ۱۴ قانون بودجه در قالب هدفمندی یارانه ها بود که به دلیل تغییرات در سازمان برنامه و بودجه تاکنون این امر میسر نشده و همچنان منتظر محقق شدن آن هستیم.
بالاترین مدیر اجرایی شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز افزود: مصوبه سوم نیز درباره بازسازی و نوسازی می باشد و این موضوع ریشه در اولین مصوبه دارد چنانچه شرکت ریخته گری ماشین سازی تبریز از لیست واگذاری خارج نشود نمی توان اقدامات لازم نسبت به بازسازی و نوسازی را انجام داد.
وی اضافه کرد: در لیست واگذاری قرار گرفتن این کارخانه، امکان نوسازی دستگاه های فرسوده، جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی، رقابت با تولید کنندگان خارجی، ایجاد تحول اساسی، صادرات به بازار جهانی، تولید قطعات با ارزش افزوده و کلی موارد دیگر را از ما سلب کرده است.
سررشته تاکید کرد: با وجود اینکه در شرایط سختی قرار داریم اما امیدمان را از دست نداده و در راستای تحقق شعار سال مبنی بر مهار تورم و رشد تولید، گام‌ برداشته و با همت کارکنان و مدیران مجموعه تا بدین لحظه رشد ۵۸ درصدی تولید را نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته ایم.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه مجموعه ماشین سازی املاک مازاد بلااستفاده زیادی در اختیار دارد می توان با مولدسازی آنها منابع حاصل شده را به این مجموعه و زیر مجموعه آن تزریق کرد که این اقدام، نه تنها شرایط فعلی را بهبود خواهد بخشید بلکه درآمد حاصل از آن می تواند منجر به افزایش تولید و فازهای این کارخانه باشد.

صنعت آخر

ما هیچوقت قدر داشته هایمان را نمی دانیم به خصوص اگر این داشته ها و امکانات در بخش صنعت باشد که حقیقتاً حوزه ای سرآمد و اقتصادی بوده و موجب سرخوردگی دشمنان می گردد زیرا باعث عدم وابستگی صنعتگران و بازار اقتصادی کشور می شود.
گروه صنعتی ماشین‌ سازی تبریز در هِد صنعت آذربایجان قرار گرفته است که تنها تولیدکننده ماشین‌ افزارهای کنترل عددی و یونیورسال دقیق در غرب آسیاست و رقابت تنگاتنگی با شرکت‌های مشابه در کشورهای صنعتی شرق آسیا و حتی اروپا دارد اما متأسفانه واگذاری های نادرست در گذشته و قرار گرفتن آن در لیست واگذاری موجب شده این کارخانه در حالت برزخ قرار گرفته و باعث ایجاد آثار نامطلوبی در اقتصاد منطقه شمالغرب ایران گردد.
شرکت ریخته گری به عنوان مجموعه‌ ای از گروه ماشین سازی تبریز، بر اساس موافقت نامه منعقده بین ایران و کشور چک اسلواکی سابق در سال ۱۳۴۶ به منظور راه اندازی یک واحد صنعتی بزرگ، بنیادی و ملی جهت تولید انواع قطعات ریخته ماشین‌ های ابزار در قالب یک طرح اعلام وجود کرد.
این شرکت ریخته گری به عنوان یکی از بزرگترین شرکت‌ های ریخته گری در کشور محسوب می‌شود که از نقاط قوت آن در زمینه فعالیت‌ های تولیدی می‌توان به قابلیت‌ های انعطاف پذیری در تنوع تولید، قیمت تمام شده مناسب به دلیل بالا بودن سرعت تولید و پایین بودن هزینه‌های پرسنلی، وجود خطوط تمام اتوماتیک دیزاماتیک، نزدیکی کارخانه به عرصه مصرف خریداران و صنایع بزرگ و غیره اشاره کرد که نعمت بزرگی برای حوزه صنعت آذربایجان محسوب می گردد اما گویا کسی به فکرش نیست!
بدین ترتیب، تداوم حیات ریخته گری ماشین سازی و تداوم تولیدات آن مستلزم حمایت دولت و عملی شدن وعده‌های دولتمردان است که به گفته فعالان حوزه صنعت، برای احیا و نوسازی فاز اول کارخانه به ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است تا چرخه اقتصادی ریخته گری ماشین سازی به حرکت درآمده و با درآمد آن، فازهای دوم و سوم هم به بهره برداری برسد و حرکت ماشین آذربایجان سرعت بگیرد.